Trong thời đại công nghệ hiện nay, hình ảnh được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở nên chân thực đến kinh ngạc, đôi khi rất khó phân biệt với ảnh chụp thực tế. Tuy nhiên, dù công nghệ AI có tiến bộ đến đâu, chúng vẫn thường để lại những dấu vết tinh vi, những “lỗi” mà khi nhìn kỹ, bạn sẽ dễ dàng nhận ra. Với tư cách là một chuyên gia từ Thuthuathot.com, chúng tôi sẽ giúp bạn trang bị kiến thức để phát hiện những điểm bất thường này, từ đó phân biệt ảnh thật và ảnh AI một cách chính xác, đảm bảo bạn luôn là người dùng thông thái trước làn sóng nội dung số.
1. Đôi Mắt Vô Hồn Hoặc Bất Thường
Nếu bạn từng bắt gặp một bức chân dung trông có vẻ không “ổn”, thì đôi mắt thường là nguyên nhân chính. Dù AI có thể tạo ra tác phẩm nghệ thuật đầy mê hoặc, nhưng nó vẫn gặp khó khăn trong việc nắm bắt cảm xúc của con người và các chi tiết tinh tế của đôi mắt, dẫn đến ánh nhìn trống rỗng, không cân xứng hoặc đơn giản là gây khó chịu.
Đồng tử có thể bị lệch, một bên mống mắt có vẻ lớn hơn bên kia, hoặc ánh nhìn thiếu đi chiều sâu tự nhiên khiến khuôn mặt người trở nên sống động. Thay vào đó, bạn sẽ thường thấy những biểu cảm vô hồn, thiếu sự sống. Sự ngắt kết nối về cảm xúc này rất tinh tế nhưng lại gây hoang mang sâu sắc, thường dẫn đến sự mất tin cậy ngay lập tức mà đôi khi bạn không rõ lý do.
Đôi mắt vô hồn của một giáo viên AI đang mỉm cười trước lớp học, biểu hiện thiếu cảm xúc tự nhiên.
2. Logo, Thương Hiệu Bị Biến Dạng hoặc Sai Lệch
Các chi tiết thương hiệu hiếm khi chính xác trong hình ảnh do AI tạo ra. Bạn có thể thấy một logo Nike bị biến dạng hoặc hòa lẫn với các yếu tố từ một thương hiệu khác, hoặc những biểu tượng ngẫu nhiên trông giống logo nhưng thực tế không tồn tại.
Những biến dạng này cho thấy AI thiếu khả năng hiểu ngữ cảnh, và chúng rất dễ phát hiện nếu bạn đã quen thuộc với thương hiệu đang bị “nhái”. Các chi tiết nhỏ như độ đậm phông chữ, khoảng cách, hoặc hình dạng của một đối tượng cụ thể là nơi các lỗi không nhất quán thường xuyên xuất hiện. Điều này đặc biệt rõ ràng khi AI cố gắng kết hợp nhiều logo thành một.
Một điều thú vị là trong quá trình thử nghiệm, tôi nhận thấy hầu hết các công cụ tạo ảnh AI đều có xu hướng đưa logo Coca Cola (hoặc một biến thể tương tự) vào bất kỳ cảnh nào có thể, và đa số đều có thể tái tạo nó khá chính xác. Điều này có thể xuất phát từ việc nhiều người dùng thường yêu cầu logo cụ thể này, và do đó, các mô hình AI đã được đào tạo để tạo ra nó thường xuyên hơn các thương hiệu khác.
Logo thương hiệu bị biến dạng trên bảng hiệu giao thông trong hình ảnh AI tạo ra về đường cao tốc tấp nập xe cộ.
3. Phản Chiếu Bất Khả Thi Trong Gương, Nước, Kính
Gương, mặt nước và kính có thể dễ dàng phơi bày những hạn chế của AI. Các hình ảnh phản chiếu có thể bị thiếu hoàn toàn, hoặc chúng có thể chứa các yếu tố không khớp hoặc bị biến dạng, ngay lập tức mâu thuẫn với vị trí thực tế của vật thể trong ảnh.
Trong một số trường hợp, bạn sẽ nhận thấy các phản chiếu chứa thêm chi hoặc vật thể không có trong ảnh chính. Trong những trường hợp cực đoan khác, chính phản chiếu đó sẽ bước ra khỏi gương và trở thành một phần của thế giới xung quanh. Những hình ảnh do AI tạo ra này có thể mang cảm giác như một cảnh quay trong phim kinh dị đầu những năm 2000.
Trong khi thế giới thực tuân thủ các định luật vật lý và ánh sáng, hình ảnh AI thường không. Càng nhiều bề mặt phản chiếu xuất hiện, càng có nhiều cơ hội để những điểm không nhất quán này lộ diện.
Gương phản chiếu cô gái có chi tiết bất thường, minh họa lỗi phản chiếu phổ biến trong ảnh AI.
Phản chiếu sai lệch của bồn rửa và vật thể xung quanh trong gương, dấu hiệu của hình ảnh tạo từ AI.
4. Kiến Trúc Kỳ Lạ, Phi Logic
AI có thể bắt chước phong cách kiến trúc, nhưng nó lại gặp khó khăn với cấu trúc thực tế. Quan sát kỹ các tòa nhà trong hình ảnh do AI tạo ra, bạn sẽ thường thấy các yếu tố thiết kế không có ý nghĩa thực tế hoặc vật lý.
Cầu thang có thể dẫn thẳng vào tường. Lối đi vào cửa có thể lơ lửng trên mặt đất mà không có cách nào để tiếp cận. Cửa sổ có thể xuất hiện bị ép lại với nhau hoặc cách nhau một cách kỳ lạ, như thể được sao chép và dán ngẫu nhiên từ các tòa nhà khác. Mái nhà đôi khi giao nhau ở những góc không thể có, và các cột chống có thể biến mất vào không khí hoặc xuyên qua các tầng mà không theo logic nào.
AI không thực sự hiểu kỹ thuật hay trọng lực—nó chỉ đoán dựa trên các mẫu hình ảnh. Kết quả là, nó thường tạo ra các cấu trúc trông giống tòa nhà thoạt nhìn, nhưng lại sụp đổ khi xem xét kỹ.
Kiến trúc nhà cửa vô lý, phi thực tế trong một khu phố được tạo bởi trí tuệ nhân tạo.
Công trình kiến trúc đô thị bị biến dạng và không tuân theo quy luật vật lý trong ảnh AI.
5. Hậu Cảnh Lộn Xộn, Không Hợp Lý
Thoạt nhìn, tiền cảnh của một hình ảnh có vẻ thuyết phục. Tuy nhiên, bạn sẽ nhận thấy điều gì đó khó hiểu ở hậu cảnh.
Một cái cây mọc ra từ mái nhà, những người lơ lửng trên mặt đất, tháp Eiffel nằm trong một bãi đậu xe ngoại ô. Các hình người có thể xuất hiện nửa hòa lẫn vào các vật thể, trộn lẫn vào các tòa nhà, ô tô hoặc hàng rào như những lỗi đồ họa.
Đôi khi, đó là tỷ lệ bị sai: một con mèo to bằng một hộp thư, hoặc một cột đèn đường chỉ cao bằng tầm mắt. Những lúc khác, bạn sẽ bắt gặp những khối hình hoặc kết cấu không thể nhận dạng thay thế cho các vật thể thật — những thứ không thuộc về thế giới tự nhiên.
AI có thể giả mạo chi tiết, nhưng nó thường không đặt những chi tiết đó vào đúng vị trí hợp lý. Một số công cụ tạo ảnh AI có khả năng tạo ra kết quả chân thực, nhưng ngay cả những công cụ tiên tiến nhất cũng gặp khó khăn trong việc tạo ra một hậu cảnh sạch sẽ, logic. Kết quả là một cảnh trông có vẻ đáng tin cậy nếu bạn nheo mắt nhìn.
Hậu cảnh lộn xộn, chi tiết không hợp lý trong cửa hàng giày, dấu hiệu ảnh được tạo bởi AI.
Hậu cảnh đô thị với các vật thể sai vị trí hoặc tỷ lệ, thể hiện lỗi của AI khi tạo ảnh phức tạp.
6. Hình Ảnh Người Ở Hậu Cảnh Mờ Nhòe Hoặc Biến Dạng
Tương tự như điểm trên, những người ở hậu cảnh thường là ưu tiên thấp trong các bản kết xuất của AI. Kết quả là, họ thường xuất hiện mờ nhòe, không hoàn chỉnh, hoặc bị xoắn vào những tư thế không thể có.
Những hình ảnh “ma quái” này có thể có các đặc điểm khuôn mặt bị tan chảy hoặc không rõ ràng, và tư thế của họ có thể gây mất phương hướng. Các chi có thể chồng chéo theo những cách kỳ lạ, hoặc đầu có thể lơ lửng một chút so với cổ mà không thẳng hàng. Trong các cảnh nhóm, bạn có thể phát hiện khuôn mặt lặp lại, kiểu tóc phản chiếu, hoặc những người bị khóa trong cùng một tư thế, mặc quần áo giống nhau một cách kỳ lạ.
Đối với AI, các hình ảnh ở hậu cảnh chỉ là những chi tiết phụ. Chúng trở thành những hình bóng gây khó chịu, tiết lộ nguồn gốc nhân tạo của hình ảnh. Dù tiền cảnh có sắc nét đến đâu, những chủ thể này là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy những gì bạn đang thấy không phải là một hình ảnh hữu cơ.
Đám đông người ở hậu cảnh trên bãi biển bị mờ nhòe, biến dạng, cho thấy sự thiếu chi tiết của AI.
7. Da Quá Mịn, Thiếu Chi Tiết (Hiệu ứng “Da Nhựa”)
Những người được tạo bởi AI thường có làn da trông như đã được chỉnh sửa quá mức. Điều này xuất phát từ cách AI xử lý các đặc điểm khuôn mặt và kết cấu; nó có xu hướng ưu tiên sự mịn màng hơn là tính chân thực.
Lỗ chân lông biến mất. Nếp nhăn, tàn nhang và sẹo bị xóa bỏ. Kết quả là một làn da bóng bẩy, quá mức như sáp, thiếu kết cấu của da thật. Thường thì hiệu ứng làm mịn này mở rộng ra ngoài khuôn mặt, ảnh hưởng đến cổ, tay và thậm chí cả quần áo. Nó tạo ra một vẻ ngoài nhân tạo kỳ lạ.
Có rất nhiều công cụ tạo ảnh AI từ văn bản, nhưng hầu hết chúng đều gặp phải vấn đề này. Chỉ những mô hình mới hơn, như GPT-4o, mới có thể tạo ra những hình ảnh cực kỳ chân thực, tránh được các chủ thể có “da nhựa”.
Làn da quá mịn màng, thiếu kết cấu tự nhiên của bốn cô gái trong ảnh AI, dấu hiệu của hiệu ứng "da nhựa".
8. Bàn Tay Dị Dạng, Sai Giải Phẫu
Đây vẫn là một trong những dấu hiệu nhận biết rõ ràng nhất. AI từ lâu đã gặp khó khăn trong việc hiển thị bàn tay một cách chính xác, và mặc dù đã có những cải thiện, các ngón tay bị biến dạng vẫn là một dấu hiệu rõ ràng.
Hãy tìm kiếm các ngón tay thừa, khớp ngón bị dính, uốn cong bất thường hoặc các ngón tay mọc ra từ lòng bàn tay. Vì AI không thực sự “hiểu” giải phẫu con người, nó thường tạo ra một mớ hỗn độn.
Ngón cái đặc biệt dễ nhận biết. Nếu bạn phóng to và kiểm tra kỹ, bạn có thể sẽ tìm thấy điều gì đó kỳ lạ. Đôi khi, toàn bộ bàn tay được đặt ở những góc không thể có, hoặc chúng có vẻ quá nhỏ hoặc quá lớn so với tỷ lệ cơ thể.
Bàn tay với các ngón tay dị dạng đang chơi guitar, một lỗi phổ biến khi AI tạo hình ảnh chi tiết.
Các ngón tay không tự nhiên khi cầm bút chì, minh họa lỗi giải phẫu tay thường thấy trong ảnh AI.
9. Chữ Viết Méo Mó, Vô Nghĩa
Hình ảnh do AI tạo ra thường xuyên thất bại khi nói đến văn bản. Yêu cầu tạo một biển báo đường phố hoặc nhãn sản phẩm, và bạn sẽ thường nhận được các ký tự lộn xộn, không thể đọc được, trông giống như một mớ bòng bong sau khi chơi Scrabble.
Các mô hình tạo ảnh AI được đào tạo trên dữ liệu hình ảnh, không phải khả năng hiểu ngôn ngữ. Kết quả là, chúng thường tạo ra các hình dạng giống chữ cái bắt chước văn bản mà không tạo thành các từ thật, có thể đọc được. Ngay cả khi một từ xuất hiện có thể nhận dạng thoạt nhìn, kiểm tra kỹ hơn thường tiết lộ các nét chữ thừa, phông chữ không nhất quán hoặc khoảng cách không hợp lý.
Điều quan trọng cần lưu ý là một vài mô hình tiên tiến có khả năng tạo ra văn bản dễ đọc, mặc dù đôi khi bạn vẫn có thể phát hiện những lỗi nhỏ. Tuy nhiên, những công cụ này vẫn đang trong quá trình phát triển và chưa thực sự hoàn hảo.
Chữ viết bị chảy, biến dạng trên gáy sách trong hình ảnh kệ sách do AI tạo ra.
10. Nguồn Sáng Không Nhất Quán, Bóng Đổ Sai
Lỗi ánh sáng là một dấu hiệu cảnh báo phổ biến khác. Bạn có thể thấy các bóng đổ chỉ theo những hướng đối lập, hoặc một người được chiếu sáng từ bên trái nhưng lại đổ bóng về cùng hướng đó. Bóng đổ có thể xuất hiện quá mềm, quá sắc nét, hoặc hoàn toàn không có.
Mặc dù hầu hết mọi người không phải là chuyên gia về ánh sáng, nhưng tất cả chúng ta đều có một cảm nhận trực quan về cách ánh sáng nên hoạt động. Khi AI không tuân theo những quy tắc đó, nó sẽ nổi bật—ngay cả khi chỉ là trong tiềm thức.
Bóng đổ sai hướng của xe tự hành trên mặt trăng, dấu hiệu của nguồn sáng không nhất quán trong ảnh AI.
Bóng đổ và ánh sáng không phù hợp với vị trí đèn, minh chứng lỗi nguồn sáng trong hình ảnh khối gỗ AI.
Với sự phát triển không ngừng của AI, khả năng tạo ra hình ảnh ngày càng chân thực. Tuy nhiên, như bạn đã thấy qua 10 dấu hiệu trên, những lỗi “con người” và sự thiếu hiểu biết về vật lý của AI vẫn là điểm yếu cố hữu. Việc nắm vững những dấu hiệu này sẽ giúp bạn trở thành một người tiêu dùng thông tin thông minh, không dễ bị đánh lừa bởi những sản phẩm số hóa. Hãy luôn giữ tinh thần cảnh giác và kiểm tra kỹ lưỡng mọi hình ảnh bạn thấy trực tuyến. Bạn đã từng phát hiện ra những dấu hiệu nào khác của ảnh AI chưa? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!
