Chỉ cần bạn sử dụng một thiết bị có kết nối internet, bạn đã có thể trở thành mục tiêu tiềm năng của một cuộc tấn công mạng. Trong bối cảnh các vụ rò rỉ dữ liệu diễn ra thường xuyên và các cuộc tấn công, lừa đảo ngày càng tinh vi, việc chủ động tăng cường bảo mật trực tuyến cho lối sống số của bạn trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Với vai trò là một chuyên gia về an toàn kỹ thuật số tại thuthuathot.com, chúng tôi tin rằng việc thực hiện một vài thay đổi đơn giản nhưng hiệu quả sẽ giúp bạn củng cố lớp phòng thủ cá nhân, bảo vệ thông tin và dữ liệu quan trọng của mình trong năm 2025 và những năm tiếp theo.
1. Đóng Tất Cả Tài Khoản Không Sử Dụng
Nếu bạn giống như nhiều người khác, chắc hẳn bạn đã quên mất vô số tài khoản dịch vụ mà mình đã tạo ra và không còn đăng nhập trong nhiều năm. Điều này nghe có vẻ không quan trọng, nhưng hãy nghĩ về điều này: các tài khoản không hoạt động làm phình to “dấu chân kỹ thuật số” tổng thể của bạn và tạo thêm mục tiêu cho các bên độc hại.
Tất cả dữ liệu cá nhân trong các tài khoản này đều có nguy cơ bị khai thác bởi những kẻ tấn công. Trong trường hợp xấu nhất, nếu một trong những dịch vụ này bị xâm nhập, kẻ gian có thể sử dụng thông tin của bạn cho các mục đích bất chính như đánh cắp danh tính. Ngay cả khi điều tồi tệ nhất không xảy ra, bạn vẫn đang cung cấp dữ liệu cho một công ty mà họ có thể sử dụng để gửi thư rác liên tục – dù không nguy hiểm bằng việc bị đánh cắp danh tính, nhưng vẫn rất phiền toái.
Để thu nhỏ dấu chân số của mình, bạn có thể bắt đầu bằng cách sàng lọc hộp thư đến và tìm kiếm các email chào mừng hoặc xác nhận đăng ký bằng các từ khóa như “tài khoản” hoặc “đăng ký”. Mặc dù có thể mất vài giờ, nhưng việc giảm thiểu lượng dữ liệu cá nhân trực tuyến là hoàn toàn xứng đáng. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo các cách khác để tìm các tài khoản cũ liên kết với địa chỉ email của mình.
2. Yêu Cầu Các Dịch Vụ Xóa Toàn Bộ Dữ Liệu Cá Nhân Của Bạn
Khi bạn đóng một tài khoản, rất có thể công ty đó vẫn giữ lại dữ liệu của bạn. Việc xóa dữ liệu là một vấn đề phức tạp và không phải lúc nào cũng khả thi trong mọi trường hợp, nhưng bạn vẫn nên thử yêu cầu.
Tương tự như Quy định chung về bảo vệ dữ liệu (GDPR) ở EU và Anh, nhiều bang của Hoa Kỳ đã thông qua luật riêng tư cho phép người tiêu dùng gửi yêu cầu xóa dữ liệu, ngay cả khi họ không phải là cư dân của bang đó. Tại Việt Nam, các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng đang được thắt chặt, trao thêm quyền cho người dùng.
Vậy, làm thế nào để thực hiện việc này? Đôi khi rất đơn giản, vì một số công ty có thể cung cấp biểu mẫu trực tiếp trên trang web của họ để yêu cầu xóa dữ liệu. Những lúc khác, bạn có thể cần phải chủ động hơn. Cư dân California có thể sử dụng mẫu của Đạo luật Quyền riêng tư của Người tiêu dùng California (CCPA) và tùy chỉnh nó. Trải nghiệm của bạn sẽ khác nhau tùy thuộc vào luật pháp của quốc gia, vùng lãnh thổ nơi bạn sinh sống và quốc gia mà công ty đó đặt trụ sở.
Hơn nữa, bạn có thể tăng cường hiệu quả bằng cách sử dụng các dịch vụ xóa dữ liệu tự động để giúp loại bỏ thông tin mà các nhà môi giới dữ liệu đã thu thập được.
3. Bắt Đầu Sử Dụng Bí Danh Gmail
Khi kiểm tra email để nắm được khối lượng công việc dọn dẹp, chúng tôi nhận ra rằng mình đã bất cẩn trong nhiều năm mà không hề hay biết. Hộp thư chính không chỉ lộn xộn vì đăng ký quá nhiều thứ, mà 50% số email không cần thiết đều đến từ các dịch vụ chỉ sử dụng một lần hoặc để thử nghiệm.
Bạn có thể giảm đáng kể tình trạng này nếu bắt đầu sử dụng bí danh Gmail (Gmail aliases) cho các lần đăng ký mới. Việc này không chỉ giúp dọn dẹp hộp thư đến mà còn che chắn địa chỉ email thật của bạn khỏi các trang web và dịch vụ không đáng tin cậy. Một lý do khác để sử dụng bí danh email là nếu một dịch vụ mà bạn đăng ký bằng bí danh bị xâm phạm, bạn có thể dễ dàng đóng tài khoản đó, trong khi email và danh tính thật của bạn vẫn được bảo vệ 100%. Đây cũng là một cách hay để phát hiện các công ty bán dữ liệu của bạn. Ví dụ, nếu một trong các tài khoản email bí danh của bạn bị ngập tràn email rác, bạn có thể dễ dàng xác định được nguyên nhân.
Hình ảnh minh họa hộp thư đến Gmail với nhiều email rác và các tùy chọn trên cả máy tính lẫn điện thoại, nhấn mạnh vấn đề spam email.
4. Thiết Lập Xác Thực Hai Yếu Tố (2FA) và Chuyển Sang Khóa Truy Cập (Passkeys) hoặc Sinh Trắc Học
Trong khi phá vỡ những lầm tưởng phổ biến nhất về bảo mật mật khẩu, chúng tôi đã đưa ra một sự thật quan trọng: theo thời gian, tin tặc có thể xâm nhập ngay cả những mật khẩu mạnh nhất. Điều này nghe có vẻ đáng sợ, nhưng bạn có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách thiết lập xác thực hai yếu tố (2FA) trên các dịch vụ cho phép.
Bằng cách đó, ngay cả khi tài khoản của bạn bị hack hoặc dữ liệu bị rò rỉ, bạn vẫn có thêm một lớp phòng thủ giữa bạn và kẻ tấn công.
Cách tốt nhất để giữ an toàn khi trực tuyến là tránh sử dụng mật khẩu hoàn toàn và chuyển sang sử dụng khóa truy cập (passkeys). Mặc dù chưa hoàn hảo, passkeys giảm thiểu đáng kể khả năng bạn trở thành nạn nhân của các cuộc tấn công lừa đảo (phishing), vì bạn sẽ không cần phải nhập mật khẩu. Hãy coi passkeys như một hình thức tự chăm sóc bản thân, vì bạn sẽ ít phải lo lắng hơn về lừa đảo trực tuyến (vốn đang ngày càng đáng sợ).
5. Cập Nhật Phần Mềm Firmware Cho Router Của Bạn
Nói thẳng ra, tội phạm mạng rất thích phần mềm và phần cứng lỗi thời vì chúng dễ bị xâm nhập hơn. Đúng vậy, hầu hết các cập nhật phần mềm hiện nay đều tự động, nhưng hãy tự hỏi bản thân: lần cuối cùng bạn cập nhật phần mềm firmware cho router của mình là khi nào?
Việc cập nhật định kỳ sẽ giúp thiết bị quan trọng này luôn được bảo mật, tăng cường khả năng phòng thủ và bảo vệ bạn khỏi những kẻ xâm nhập trái phép. Hơn nữa, nó thậm chí có thể cải thiện hiệu suất của router.
Ảnh minh họa một bộ định tuyến Wi-Fi (router) với bốn ăng-ten, đặt trên bàn cạnh kệ sách, thể hiện tầm quan trọng của việc cập nhật firmware cho thiết bị mạng gia đình.
Bạn không bao giờ có thể quá cẩn trọng trong kỷ nguyên số, và việc liên tục cải thiện quyền riêng tư và an toàn kỹ thuật số của bản thân là điều cần thiết. Tốt nhất là bắt đầu một năm mới với một khởi đầu mới mẻ, và điều này không chỉ giới hạn ở mục tiêu sức khỏe mà còn cả dấu chân kỹ thuật số của bạn nữa.
Việc thực hiện các bước trên không chỉ giúp bạn bảo vệ bản thân khỏi các mối đe dọa trực tuyến mà còn mang lại sự yên tâm khi trải nghiệm thế giới số. Hãy biến những thay đổi đơn giản này thành thói quen để bảo mật trực tuyến của bạn luôn được tối ưu. Đừng quên truy cập thuthuathot.com thường xuyên để cập nhật thêm nhiều kiến thức và mẹo vặt công nghệ hữu ích khác!
