Hệ điều hành Windows nổi tiếng với sự đa dạng và khả năng tùy biến cao, nhưng đi kèm với đó là một lượng lớn các dịch vụ và tiến trình chạy ngầm. Đối với những chiếc PC có cấu hình không quá mạnh, việc này dễ dàng khiến CPU bị quá tải, dẫn đến tình trạng máy tính chậm chạp, giật lag khó chịu. Không phải tất cả các dịch vụ này đều thiết yếu, có nghĩa là bạn hoàn toàn có thể vô hiệu hóa một số để giải phóng tài nguyên CPU, giúp máy tính hoạt động mượt mà hơn.
Bài viết này từ Thuthuathot.com sẽ chỉ ra 5 dịch vụ chạy ngầm phổ biến nhất thường xuyên “ngốn” tài nguyên CPU và hướng dẫn bạn cách tắt chúng một cách an toàn và hiệu quả, tối ưu hóa trải nghiệm sử dụng Windows của bạn.
1. Runtime Broker
Runtime Broker là một dịch vụ của Windows có chức năng quản lý các quyền truy cập cho ứng dụng Microsoft Store chạy nền. Theo lý thuyết, dịch vụ này chỉ nên tiêu thụ khoảng 20-30% tài nguyên CPU ở mức tối đa. Tuy nhiên, Runtime Broker thường xuyên gặp phải tình trạng tăng vọt mức sử dụng CPU một cách bất thường. Những đợt tăng đột biến này có thể được kích hoạt bởi một ứng dụng Store mà bạn đang sử dụng, hoặc một ứng dụng đã yêu cầu quyền truy cập trong nền.
Trong nhiều trường hợp, việc Runtime Broker tăng CPU đột ngột có thể làm chậm máy tính của bạn trong vài giây và trở nên rất khó chịu nếu lặp lại thường xuyên. Nếu máy tính của bạn không có đủ RAM, tình trạng này thậm chí có thể khiến hệ thống bị treo cứng đến mức bạn phải khởi động lại máy. Miễn là bạn không sử dụng bất kỳ ứng dụng nào từ Microsoft Store, việc vô hiệu hóa Runtime Broker sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến quá trình sử dụng Windows của bạn và sẽ giúp tiết kiệm một lượng lớn tài nguyên CPU.
Để vô hiệu hóa Runtime Broker, bạn hãy mở Task Manager, chuyển đến tab Processes (Tiến trình), tìm và đóng tiến trình Runtime Broker. Tiến trình này sẽ không tự động khởi động lại trừ khi Microsoft Store hoặc một ứng dụng liên quan được mở.
Ngoài ra, Runtime Broker cũng thường được kích hoạt bởi các gợi ý và thông báo của Windows. Do đó, việc tắt chúng cũng sẽ góp phần đáng kể trong việc giảm tải cho Windows 11 của bạn.
2. Windows Search Indexer
Đúng như tên gọi, Windows Search Indexer chạy ngầm để duy trì một chỉ mục được cập nhật, có thể tìm kiếm được cho các tệp, tài liệu, hình ảnh, video và email được lưu trữ trên PC của bạn. Mặc dù dịch vụ này hỗ trợ rất nhiều khi bạn cần tìm kiếm một tệp bị thất lạc, nhưng nó có xu hướng làm tăng mức sử dụng CPU khi đang lập chỉ mục các tệp lớn hoặc sửa chữa chỉ mục cơ bản.
Nếu CPU của bạn không có nhiều “khoảng trống”, riêng dịch vụ này cũng có thể làm chậm Windows đáng kể. Trừ khi bạn thường xuyên tìm kiếm tệp, bạn nên xem xét việc vô hiệu hóa dịch vụ này bằng cách làm theo các bước sau:
- Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
- Gõ services.msc và nhấn Enter.
- Tìm và nhấp đúp vào dịch vụ Windows Search.
- Nhấp vào nút Stop (Dừng) để tắt dịch vụ. Nếu bạn muốn tắt dịch vụ vĩnh viễn, chọn tùy chọn Disabled (Vô hiệu hóa) trong menu thả xuống Startup type (Loại khởi động).
Cần lưu ý rằng việc này sẽ làm chậm đáng kể chức năng tìm kiếm tệp trong File Explorer. Tuy nhiên, trừ khi bạn liên tục tìm kiếm các tệp trên PC của mình, bạn vẫn có thể sử dụng máy tính bình thường.
3. Antimalware Service Executable
Antimalware Service Executable, hay MsMpEng.exe, là dịch vụ của Windows Security (Windows Defender) liên tục chạy ngầm và quét PC của bạn theo thời gian thực để phát hiện bất kỳ mối đe dọa nào. Tuy nhiên, đôi khi nó có xu hướng quét các tệp hoặc thư mục lớn, điều này có thể làm tăng đột biến mức sử dụng CPU.
Nếu bạn có nhiều tệp lớn được lưu trữ trên hệ thống, Windows Search Indexer và Antimalware Service Executable có thể tiêu thụ tới 50% CPU của bạn.
Bạn có thể tắt dịch vụ này, nhưng điều đó đồng nghĩa với việc bạn sẽ để máy tính của mình mở ra các nguy cơ lây nhiễm virus và phần mềm độc hại. Bạn có thể tạm thời tắt nó từ Task Manager, nhưng tiến trình này sẽ tự động bật lại sớm hơn hoặc muộn hơn. Để tắt nó vĩnh viễn, bạn sẽ phải vô hiệu hóa tính năng bảo vệ thời gian thực trong Windows Security:
- Mở Windows Security và nhấp vào Virus & threat protection (Bảo vệ Virus & mối đe dọa).
- Trong phần Virus & threat protection settings (Cài đặt bảo vệ Virus & mối đe dọa), nhấp vào Manage settings (Quản lý cài đặt).
- Tắt thanh trượt Real-time protection (Bảo vệ thời gian thực).
Thuthuathot.com không khuyến khích bạn tắt vĩnh viễn dịch vụ này. Tốt hơn hết là để Windows Security làm chậm PC một chút còn hơn là để máy tính của bạn dễ bị tấn công bởi phần mềm độc hại. Tuy nhiên, nếu bạn đang gặp tình trạng CPU quá tải, bạn có thể thử tắt Windows Security và tìm kiếm các giải pháp chống virus miễn phí khác có thể tiêu thụ ít tài nguyên hơn. Một lựa chọn khác là lên lịch quét thủ công vào những giờ không làm việc, để Windows Security không chạy quét nền giữa giờ làm việc của bạn.
4. CTF Loader
CTF Loader hỗ trợ các phương thức nhập văn bản thay thế như nhận dạng giọng nói và chữ viết tay. Nếu bạn không sử dụng các tính năng này, bạn đang lãng phí tài nguyên CPU cho tiến trình này, vốn liên tục chạy ngầm.
Vô hiệu hóa CTF Loader, hay ctfmon.exe, có thể hơi khó khăn. Bạn có thể đóng tiến trình từ Task Manager, nhưng nó có thể tự động kích hoạt và bắt đầu chạy lại. Một giải pháp lâu dài hơn là vô hiệu hóa dịch vụ này thông qua Windows Services.
- Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
- Gõ services.msc và nhấn Enter.
- Tìm và nhấp đúp vào Text Input Management Service (Dịch vụ Quản lý Đầu vào Văn bản).
- Nhấp vào nút Stop (Dừng) để tắt dịch vụ. Nếu bạn muốn tắt dịch vụ vĩnh viễn, chọn tùy chọn Disabled (Vô hiệu hóa) trong menu thả xuống Startup type (Loại khởi động).
Nếu bạn đang sử dụng máy tính xách tay có màn hình cảm ứng, việc vô hiệu hóa CTF Loader có thể ảnh hưởng đến bàn phím ảo của bạn. Ngoài ra, bất kỳ tính năng nhập liệu bằng bút stylus hoặc bàn di chuột nào cũng có thể ngừng hoạt động.
5. Các Ứng Dụng Chạy Ngầm Từ Microsoft Store
Ở dạng mặc định, Windows đi kèm với rất nhiều bloatware (phần mềm không mong muốn) được cài đặt sẵn. Trong số đó có một số ứng dụng Microsoft Store, như Outlook, Teams, Copilot và nhiều ứng dụng khác mà bạn có thể không sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, các ứng dụng này đều được bật theo mặc định và sẽ tiếp tục chạy ngầm, tiêu thụ tài nguyên hệ thống.
Cách tốt nhất để xử lý vấn đề này là gỡ cài đặt tất cả các ứng dụng này ngay lập tức. Thuthuathot.com đã hướng dẫn nhiều cách để gỡ cài đặt phần mềm trên Windows 11 nếu bạn cần tham khảo. Nếu bạn muốn giữ lại chúng, bạn có thể tắt chúng không khởi động tự động cùng Windows bằng cách làm theo các bước sau:
Tắt ứng dụng khởi động cùng Windows qua Task Manager
- Mở Task Manager và nhấp vào Startup apps (Ứng dụng khởi động).
- Tìm các ứng dụng bạn muốn tắt, nhấp vào chúng và chọn Disable (Vô hiệu hóa) ở góc trên bên phải.
Giao diện mục Ứng dụng khởi động trong Task Manager hiển thị các ứng dụng có thể tắt để tối ưu hiệu suất Windows
Tắt ứng dụng chạy ngầm qua Cài đặt Windows
Ngoài ra, bạn có thể làm theo các bước sau để tắt các ứng dụng này không chạy ngầm:
- Mở Windows Settings (Cài đặt Windows) và nhấp vào Apps (Ứng dụng).
- Nhấp vào Installed apps (Ứng dụng đã cài đặt).
- Nhấp vào ba dấu chấm bên cạnh ứng dụng Microsoft Store bạn muốn tắt và nhấp vào Advanced options (Tùy chọn nâng cao).
- Trong phần Background app permissions (Quyền ứng dụng nền), đặt menu thả xuống Let this app run in the background (Cho phép ứng dụng này chạy trong nền) thành Never (Không bao giờ).
Bằng cách này, các ứng dụng vẫn được cài đặt và sẵn sàng để bạn sử dụng khi cần thiết, nhưng chúng sẽ không chạy ngầm liên tục và tiêu tốn tài nguyên. Tất cả các tiến trình liên quan sẽ chỉ khởi động khi bạn mở ứng dụng theo cách thủ công.
Windows 11 đôi khi có vẻ “nặng nề” đối với CPU của bạn, nhưng thực tế có rất nhiều tiến trình đang chạy ẩn, không phải tất cả đều hữu ích. Việc vô hiệu hóa một số dịch vụ nền và thực hiện các tinh chỉnh khác có thể giúp bạn giải phóng tài nguyên phần cứng cần thiết để tận hưởng trải nghiệm sử dụng Windows mượt mà hơn. Hãy thử áp dụng các mẹo trên và chia sẻ kết quả của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
