Quạt laptop kêu to có thể gây khó chịu đáng kể và là dấu hiệu cho thấy thiết bị của bạn đang gặp phải các vấn đề tiềm ẩn. Dù là do bụi bẩn bám đầy, các tiến trình nền quá tải, hay linh kiện xuống cấp theo thời gian, bạn đều có thể giảm tiếng ồn quạt laptop bằng các mẹo hữu ích sau. Những giải pháp này không chỉ giúp máy hoạt động êm ái hơn mà còn cải thiện hiệu suất tản nhiệt, kéo dài tuổi thọ cho thiết bị.
Tắt Các Tiến Trình Nền Không Cần Thiết
Khi CPU hoặc GPU của bạn đang chịu tải nặng, quạt trong laptop sẽ tăng tốc độ để làm mát các linh kiện và ngăn chặn hiện tượng giảm hiệu suất do quá nhiệt (thermal throttling) hoặc hư hỏng tiềm ẩn. Điều này hoàn toàn bình thường trong các tác vụ nặng như chơi game hay chỉnh sửa video, nên bạn không cần lo lắng trong những trường hợp đó.
Tuy nhiên, các tiến trình nền không cần thiết có thể tạo thêm tải không đáng có cho laptop của bạn, khiến quạt phải hoạt động mạnh hơn mức cần thiết. Để giải quyết vấn đề này, bạn có thể bắt đầu bằng cách xác định và đóng bất kỳ tiến trình nào mà bạn không sử dụng.
Nếu bạn đang dùng laptop Windows, bạn có thể tắt các tiến trình nền không cần thiết bằng cách sử dụng Trình quản lý Tác vụ (Task Manager), nơi bạn có thể kiểm soát bất kỳ ứng dụng nào có thể đang chiếm quá nhiều tài nguyên hệ thống. Bạn có thể làm điều tương tự trên MacBook bằng cách sử dụng Giám sát Hoạt động (Activity Monitor). Người dùng Linux cũng có thể áp dụng một số thủ thuật để tắt các tiến trình đang gây lỗi.
Giao diện Task Manager hiển thị các tiến trình đang chạy trên Windows
Điều Chỉnh Tốc Độ Quạt Bằng Phần Mềm
Nếu quạt laptop vẫn kêu to, bạn có thể điều chỉnh tốc độ quạt thủ công bằng cách sử dụng các ứng dụng của bên thứ ba, nhưng hãy lưu ý rằng điều này đi kèm với những nhược điểm. Việc giảm đường cong tốc độ quạt sẽ ảnh hưởng đến khả năng làm mát của laptop, bạn có thể đối mặt với tình trạng giảm hiệu suất CPU hoặc GPU do quá nhiệt. Thiết bị của bạn sẽ tự động giảm tốc độ để bảo vệ khỏi quá nóng, tránh hư hỏng phần cứng.
Chúng tôi chỉ khuyến nghị sử dụng phần mềm để điều chỉnh đường cong quạt laptop nếu bạn không sử dụng máy cho các hoạt động đòi hỏi xử lý nặng như chỉnh sửa video, kết xuất đồ họa, v.v. Nếu laptop của bạn chủ yếu dùng cho các tác vụ nhẹ như kiểm tra email và soạn thảo văn bản, việc điều chỉnh đường cong quạt để giảm tiếng ồn là một lựa chọn phù hợp.
Có rất nhiều ứng dụng kiểm soát quạt có sẵn cho laptop Windows, nhưng khả năng tương thích có thể khác nhau đáng kể giữa các nhà sản xuất, vì một số laptop có quạt không thể điều chỉnh thủ công. Một số thiết bị, đặc biệt là laptop gaming, cũng cho phép bạn kiểm soát đường cong quạt trực tiếp từ BIOS, vì vậy đáng để kiểm tra ở đó trước khi tìm đến các ứng dụng bên thứ ba.
Nếu bạn đang dùng MacBook, bạn có thể điều chỉnh đường cong quạt bằng Macs Fan Control. Đối với laptop Linux, bạn có thể quản lý tốc độ quạt bằng tiện ích fancontrol.
Ứng dụng ASUS Armoury Crate cho phép thiết lập đường cong quạt tùy chỉnh
Vệ Sinh Quạt Laptop Định Kỳ
Nếu quạt laptop của bạn liên tục chạy to, điều đó có nghĩa là laptop của bạn cũng đang liên tục nóng. Sự tích tụ bụi và tóc là không thể tránh khỏi và chỉ làm giảm luồng khí, buộc quạt laptop phải chạy thường xuyên hơn. Luồng khí giảm đồng nghĩa với việc tản nhiệt kém, vì vậy bạn sẽ cần vệ sinh laptop vật lý để cải thiện luồng khí, từ đó cải thiện khả năng tản nhiệt.
Nếu laptop của bạn vẫn còn trong thời gian bảo hành, việc mở máy có thể làm mất hiệu lực bảo hành (bao gồm cả các bảo hành mở rộng sau bán hàng như AppleCare). Hơn nữa, bạn có thể làm hỏng các linh kiện nếu không biết mình đang làm gì. Vì vậy, hãy cẩn thận hoặc tham khảo ý kiến của một người bạn có kinh nghiệm hơn.
Để vệ sinh quạt laptop, bạn sẽ cần một bình khí nén, một cây cọ, một tuốc nơ vít và sự kiên nhẫn để mở laptop của bạn. Mặc dù khả năng gây hư hỏng là nhỏ, bạn cũng nên đeo vòng chống tĩnh điện để ngăn chặn bất kỳ phóng điện tĩnh điện nào làm hỏng linh kiện.
Sau khi mở laptop, hãy vệ sinh quạt, đặc biệt nếu chúng bị tắc nghẽn bởi bụi. Sử dụng các luồng khí nén ngắn để thổi bay bụi, và nhẹ nhàng dùng cọ làm sạch các cánh quạt để loại bỏ bất kỳ mảnh vụn còn sót lại. Đồng thời, hãy tận dụng cơ hội để vệ sinh các khe thông gió và bộ tản nhiệt. Nếu bạn gặp phải cặn bẩn cứng đầu không thể loại bỏ, một lượng nhỏ cồn isopropyl có thể hữu ích. Chỉ cần đảm bảo khu vực đó khô hoàn toàn trước khi kết nối lại laptop với nguồn điện.
Bên trong laptop với các linh kiện được sắp xếp, minh họa cần vệ sinh
Thay Thế Quạt Laptop Bị Hỏng
Nếu quạt laptop của bạn đột nhiên phát ra những âm thanh khác lạ như tiếng rè, ù hoặc lạch cạch lớn, đó là dấu hiệu của một vấn đề. Bước đầu tiên là vệ sinh quạt và loại bỏ bất kỳ vật cản nào. Nếu vấn đề vẫn tiếp diễn, bạn có thể cần thay thế quạt laptop mới.
Vấn đề có thể nằm ở các vòng bi trong quạt. Việc khắc phục gần như luôn là thay thế toàn bộ quạt. Mặc dù các vòng bi bị kẹt có thể được sửa chữa, nhưng có lẽ sẽ mất nhiều thời gian hơn là mua và lắp đặt một chiếc quạt thay thế.
Việc thay quạt mới không quá khó khăn, nhưng đây không phải là công việc dành cho những người không quen thuộc với sửa chữa laptop. Mặc dù nguyên tắc cơ bản giữ nguyên trên tất cả các laptop, nhưng các mẫu máy khác nhau từ các nhà sản xuất khác nhau sẽ có quy trình thực hiện khác nhau.
Tìm kiếm quạt thay thế cho các mẫu laptop cụ thể cũng có thể là một thách thức, và trong một số trường hợp hiếm hoi, lựa chọn duy nhất của bạn có thể là mang máy đến trung tâm bảo hành chính hãng.
Quạt tản nhiệt laptop được đặt trên bàn, sẵn sàng để thay thế
Thay Mới Keo Tản Nhiệt Cho CPU/GPU
Keo tản nhiệt là một hợp chất đặc biệt được bôi giữa CPU hoặc GPU và bộ tản nhiệt. Nó lấp đầy các khoảng trống nhỏ, đảm bảo tiếp xúc tốt hơn và giúp truyền nhiệt ra khỏi bộ xử lý hiệu quả hơn.
Nếu bạn có một chiếc laptop cũ đã sử dụng nhiều, keo tản nhiệt có thể đã bị khô, làm giảm hiệu quả truyền nhiệt. Mặc dù việc thay thế keo tản nhiệt có thể giúp ích, chúng tôi chỉ khuyến nghị bạn tự làm nếu bạn tự tin khi thao tác bên trong laptop và đã từng thực hiện những việc tương tự trước đây. Nếu không, mang máy đến một cửa hàng sửa chữa và để các chuyên gia xử lý là một ý tưởng hay.
Tuy nhiên, một khi keo tản nhiệt mới được bôi, bạn sẽ nhận thấy khả năng quản lý nhiệt tốt hơn trên laptop của mình, điều này sẽ dẫn đến quạt laptop hoạt động êm ái hơn.
Thao tác bôi keo tản nhiệt mới lên chip GPU
Tìm Đến Chuyên Gia Hỗ Trợ
Nếu các bước trên không hiệu quả, hoặc bạn cảm thấy không thoải mái khi tự mở laptop của mình, tốt nhất là mang máy đến một trung tâm dịch vụ. Đối với MacBook, bạn có thể đặt lịch hẹn tại Genius Bar, trong khi đối với laptop Windows hoặc Linux, bạn sẽ cần liên hệ với nhà sản xuất của mình, vì chính sách sửa chữa khác nhau tùy theo thương hiệu.
Trước khi quyết định sửa chữa, chúng tôi khuyên bạn nên hỏi báo giá trước. Bạn có thể tìm thấy mức giá tốt hơn tại một cửa hàng sửa chữa bên thứ ba đáng tin cậy, mặc dù kết quả có thể khác nhau, đặc biệt nếu bạn có MacBook vì linh kiện thay thế cực kỳ khó tìm.
Tổng kết lại, việc giảm tiếng ồn quạt laptop không chỉ mang lại trải nghiệm sử dụng dễ chịu hơn mà còn góp phần bảo vệ và kéo dài tuổi thọ cho thiết bị. Hãy thường xuyên kiểm tra, vệ sinh và bảo dưỡng laptop của bạn để máy luôn hoạt động ở trạng thái tốt nhất. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay mẹo nào khác để giảm tiếng ồn quạt, đừng ngần ngại chia sẻ trong phần bình luận bên dưới nhé!
