Trong thế giới công nghệ phát triển không ngừng, việc tiếp thị sản phẩm đã trở thành một phần không thể thiếu. Tuy nhiên, đằng sau những lời quảng cáo hào nhoáng, nhiều thuật ngữ marketing công nghệ phổ biến lại ẩn chứa những thông tin không rõ ràng, thậm chí là sai lệch. Độc giả thường bị cuốn hút bởi những cụm từ như “chuẩn quân sự”, “chống nước tuyệt đối” hay “gói cước không giới hạn” mà không hay biết rằng chúng có thể là những “cạm bẫy” khiến bạn chi tiêu nhiều hơn hoặc không nhận được đúng giá trị như mong đợi.
Với vai trò là chuyên gia của Thuthuathot.com, chúng tôi tin rằng việc hiểu rõ bản chất của những thuật ngữ này là vô cùng quan trọng để bạn trở thành một người tiêu dùng công nghệ thông minh. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết 5 thuật ngữ marketing công nghệ thường gặp nhất, giúp bạn nhìn thấu sự thật đằng sau những lời quảng cáo và đưa ra quyết định mua sắm sáng suốt hơn. Hãy cùng khám phá để không mắc phải những sai lầm đáng tiếc khi lựa chọn sản phẩm công nghệ!
1. “Chuẩn Quân Sự” (Military-Grade) – Không Có Tiêu Chuẩn Rõ Ràng
Thuật ngữ “chuẩn quân sự” hay “military-grade protection” thường được các nhà sản xuất ốp lưng điện thoại và phụ kiện bảo vệ tương tự sử dụng để ám chỉ rằng sản phẩm của họ có thể sống sót trong những điều kiện khắc nghiệt như chiến trường. Bạn cũng có thể nghe thấy các ứng dụng VPN hoặc tin nhắn bảo mật quảng cáo sử dụng “mã hóa chuẩn quân sự” (military-grade encryption) để bảo vệ dữ liệu của mình.
Tuy nhiên, trên thực tế, cụm từ này hoàn toàn vô nghĩa vì nhiều lý do. Thứ nhất, không có một tiêu chuẩn “chuẩn quân sự” nào được thống nhất và công nhận rộng rãi. Bất kỳ công ty nào cũng có thể tự xưng là “chuẩn quân sự” bởi vì không có bài kiểm tra khách quan nào giống như bài kiểm tra khả năng chống nước của thiết bị.
Thứ hai, quan niệm rằng “chuẩn quân sự” đồng nghĩa với chất lượng cao nhất tuyệt đối cũng không chính xác. Các quân đội thường không tìm kiếm sản phẩm tốt nhất với giá đắt đỏ; họ ưu tiên thiết bị bền bỉ, dễ sử dụng và đủ rẻ để mua số lượng lớn cho quân đội. Nếu hiểu theo cách này, một chiếc ốp điện thoại “chuẩn quân sự” sẽ có nghĩa là đáng tin cậy nhưng không nổi bật – không hẳn là tệ, nhưng chắc chắn không phải là ý đồ mà các nhà tiếp thị muốn truyền tải.
Khi áp dụng cho bảo mật phần mềm thay vì các vật phẩm vật lý, “mã hóa chuẩn quân sự” cũng gây hiểu lầm. Mã hóa mà quân đội sử dụng cho các thông tin mật là mã hóa AES-128 hoặc AES-256 – cùng một loại mã hóa mà trình duyệt của bạn sử dụng để bảo mật đăng nhập vào các trang web nhạy cảm, hoặc các ứng dụng trò chuyện như WhatsApp sử dụng để mã hóa đầu cuối. Đây là các giao thức mã hóa tiêu chuẩn và không có gì đặc biệt khi quân đội sử dụng chúng.
2. “Chống Nước Tuyệt Đối” (Waterproof) – Thật Ra Chỉ Là Kháng Nước
Vì chất lỏng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây hỏng thiết bị, việc sở hữu một chiếc điện thoại hoặc đồng hồ thông minh “chống nước tuyệt đối” nghe có vẻ là một ý tưởng hay. Mặc dù thuật ngữ này không hoàn toàn sai, nhưng nó đi kèm với một lưu ý quan trọng: không có gì thực sự “chống nước tuyệt đối”. Trong những điều kiện phù hợp, nước vẫn có thể xâm nhập vào bất kỳ thiết bị nào.
Thuật ngữ chính xác hơn là “kháng nước” (water-resistant). Khả năng kháng nước của thiết bị được đo bằng một tiêu chuẩn gọi là IP (International Protection). Chỉ số thứ hai của IP rating cho biết khả năng kháng nước của thiết bị, từ mức 0 (không kháng nước) cho đến 9 (kháng được tia nước nóng, áp suất cao).
Hầu hết các điện thoại thông minh hiện nay có xếp hạng IP về khả năng kháng nước là 7 hoặc 8. Cụ thể, IPX7 có nghĩa là thiết bị có thể sống sót khi ngâm trong nước ở độ sâu một mét (3.3 feet) trong 30 phút. Trong khi đó, IPX8 yêu cầu khả năng kháng nước tốt hơn IPX7 và thường được nhà sản xuất quy định cụ thể về độ sâu và thời gian tối đa.
Hãy luôn tìm kiếm xếp hạng IP, vì “chống nước tuyệt đối” không có ý nghĩa tiêu chuẩn. Bạn cũng nên cẩn trọng với các tuyên bố chung chung như “bơi được” (swim-proof), đặc biệt trên các thiết bị giá rẻ. Nếu công ty không nêu rõ xếp hạng IP cụ thể, bạn nên cho rằng thiết bị đó sẽ không chịu được nước ở bất kỳ mức độ nào.
3. Giấy Phép “Trọn Đời” (Lifetime Licenses) – Cạm Bẫy Thời Gian
Việc mua một giấy phép trả tiền một lần cho một ứng dụng nghe có vẻ tuyệt vời, đặc biệt trong thời đại của các gói đăng ký liên tục. Mọi công ty đều muốn có doanh thu liên tục để hỗ trợ phát triển, vì vậy nếu mọi khách hàng chỉ trả tiền một lần cho “trọn đời”, công ty đó sẽ phá sản. Đây là lý do tại sao bạn thường thấy các ưu đãi “trọn đời” từ các công ty mới, những đơn vị chưa nhận ra giá trị tồi tệ của điều này đối với họ.
Do đó, không nên tin tưởng tuyệt đối vào các gói đăng ký “trọn đời”. Yếu tố quan trọng nhất là “trọn đời” ở đây là “trọn đời” của phần mềm, chứ không phải của bạn. Chủ sở hữu có thể quyết định đóng ứng dụng bất cứ lúc nào, khiến giấy phép của bạn trở nên vô giá trị. Một số gói đăng ký “trọn đời” khác quy định trong các điều khoản nhỏ rằng chúng chỉ kéo dài một khoảng thời gian nhất định, hoặc bạn phải gia hạn chúng sau mỗi vài năm.
Và ngay cả khi ứng dụng vẫn hoạt động, công ty đứng sau nó có thể sử dụng nhiều thủ thuật để không phải tuân thủ. Sau khi VPNSecure được mua lại bởi một chủ sở hữu mới, những người có giấy phép “trọn đời” đã được thông báo rằng các giấy phép này sẽ không còn được chấp nhận và họ phải đăng ký một gói mới. Vào năm 2019, tôi đã mua một giấy phép “trọn đời” cho ứng dụng email Mailbird, nhưng khi công ty phát hành Mailbird 3.0, tôi được thông báo rằng phiên bản này không nằm trong giấy phép của tôi. Tôi sẽ phải trả tiền cho một gói đăng ký mới nếu muốn sử dụng tất cả các tính năng của nó (nhiều tính năng trong số đó là miễn phí ở phiên bản trước).
Giao diện trang chủ FastestVPN quảng cáo ưu đãi "trọn đời" với đồng hồ đếm ngược ảo
Để có một ví dụ hiện đại, tôi đã tìm kiếm các dịch vụ VPN “trọn đời” và tìm thấy một dịch vụ tên là FastestVPN, mà tôi chưa từng nghe nói đến trước đây. Một dấu hiệu đáng ngờ ngay lập tức là đồng hồ đếm ngược giả trên trang chủ cho “ưu đãi mới nhất”: một “ưu đãi độc quyền mừng năm mới” (vào tháng Năm, khi tôi truy cập). Tôi đã kiểm tra các điều khoản dịch vụ và không hề có đề cập nào đến gói “trọn đời”, vì vậy không có gì đảm bảo gói này sẽ kéo dài bao lâu.
Tôi đã mua giấy phép trọn đời cho Malwarebytes khoảng 10 năm trước và nó vẫn đang được chấp nhận. Nhưng đó là một trường hợp ngoại lệ và không phải điều bạn nên mong đợi. Bạn nên sử dụng bản dùng thử miễn phí hoặc đăng ký một tháng để xem liệu bạn có thích dịch vụ đó không, sau đó trả tiền hàng năm để nhận được chiết khấu.
4. Gói Cước “Không Giới Hạn” (Unlimited Plans) – Luôn Có Giới Hạn Ngầm
Những gói cước này tương tự như các gói “trọn đời” đã đề cập ở trên: có dữ liệu di động hoặc không gian lưu trữ đám mây “không giới hạn” nghe có vẻ tuyệt vời, nhưng hầu như luôn có một giới hạn được ghi trong các điều khoản nhỏ.
Hầu hết các gói điện thoại không giới hạn sẽ cấp cho bạn một lượng dữ liệu 5G nhất định, sau đó giảm đáng kể tốc độ khi bạn vượt qua ngưỡng này. Ví dụ, những người dùng gói thấp nhất của T-Mobile (Essentials) có thể “nhận thấy tốc độ thấp hơn các khách hàng khác và giảm thêm” khi họ đã sử dụng hơn 50GB dữ liệu trong một tháng.
Bạn cũng bị giới hạn phát trực tuyến video ở độ phân giải 480p trong hầu hết các trường hợp, vì vậy bạn thậm chí không thể tự chọn cách sử dụng dữ liệu “không giới hạn” của mình. Các gói “không giới hạn” của Verizon không bao gồm dữ liệu hotspot không giới hạn trừ khi bạn trả tiền cho gói cao cấp nhất – có nghĩa là bạn sẽ cần phân bổ việc sử dụng hotspot của mình.
Các gói cước di động "không giới hạn" đắt đỏ của Verizon với các điều khoản ẩn
Chỉ một tỷ lệ nhỏ người dùng sử dụng 50GB dữ liệu di động trong một tháng, vì vậy những giới hạn này có thể không làm phiền bạn. Nhưng như chúng ta đã thấy, bạn không nhận được chính xác những gì các khẩu hiệu hấp dẫn tuyên bố.
Điều này không chỉ giới hạn ở dữ liệu di động. OneDrive từng cung cấp dung lượng lưu trữ không giới hạn cho người đăng ký Office 365, nhưng đã thay đổi chính sách này vào năm 2015. Lý do được đưa ra là “một số ít người dùng” đã sao lưu toàn bộ bộ sưu tập phim vào OneDrive, chiếm hàng chục terabyte. Chỉ cần một vài người dùng sử dụng quá mức đã chứng minh rằng gói này không thực sự “không giới hạn” chút nào.
5. Thiết Bị “Miễn Phí” Từ Nhà Mạng – Chi Phí Ẩn Đắt Đỏ
Các nhà mạng lớn như Verizon liên tục quảng cáo rằng nếu bạn đăng ký một trong các gói cước của họ, họ sẽ tặng bạn một chiếc điện thoại “miễn phí”. Mặc dù bạn thực sự nhận được một thiết bị mà không phải trả tiền mặt ban đầu, nhưng các chi phí liên quan có nghĩa là bạn sẽ phải trả nhiều hơn tổng thể (và bị khóa vào dịch vụ của họ).
Những ưu đãi “miễn phí” này thường hoàn lại chi phí điện thoại dưới dạng tín dụng hóa đơn trong khoảng thời gian 24 hoặc 36 tháng. Mỗi tháng, bạn sẽ thấy một khoản phí cho điện thoại và một khoản hoàn trả tương đương trên hóa đơn của mình, khiến điện thoại không mất phí miễn là bạn ở lại trong suốt thời gian cam kết.
Tuy nhiên, điều không rõ ràng là bạn cần đăng ký một trong những gói cước đắt nhất để nhận được điện thoại “miễn phí”. Ví dụ, trang chủ của Verizon quảng cáo “iPhone 16 Pro miễn phí”, với các điều khoản nhỏ làm rõ rằng điều này chỉ áp dụng cho mẫu 128GB, bạn phải đăng ký gói Unlimited Ultimate cao cấp nhất (có giá ít nhất 90 USD/tháng trước thuế và phí), và phải đổi một chiếc điện thoại từ một số nhà sản xuất nhất định.
Trang chủ Verizon quảng cáo tặng iPhone 16 Pro "miễn phí" khi đăng ký gói cước đắt tiền
Ngoài ra, công ty có quyền tăng phí hoặc chi phí dịch vụ trong suốt thời gian cam kết, vì vậy bạn bị mắc kẹt trong nhiều năm nếu họ muốn bạn trả thêm tiền. Và nếu bạn quyết định muốn chuyển sang nhà mạng khác, bạn phải trả hết chi phí của điện thoại và mất bất kỳ tín dụng còn lại nào từ thiết bị “miễn phí”.
Thông thường, bạn sẽ tiết kiệm tiền và có sự linh hoạt hơn bằng cách mua điện thoại trực tiếp từ Apple hoặc nhà sản xuất khác (trả trước hoặc sử dụng gói trả góp), sau đó sử dụng nhà mạng MVNO rẻ hơn như Mint Mobile.
Kết Luận
Các nhà tiếp thị sử dụng đủ loại thuật ngữ gây khó hiểu để khiến bạn chi tiêu nhiều hơn dự định, không hiểu chính xác mình đang trả tiền cho cái gì, hoặc ràng buộc bạn vào các khoản mua sắm trong tương lai. Rất nhiều thuật ngữ bạn thấy trong quảng cáo sản phẩm công nghệ và trên các trang mua hàng không có ý nghĩa rõ ràng hoặc hoàn toàn gây hiểu lầm.
Luôn đọc kỹ các điều khoản nhỏ để biết chi tiết cụ thể, bởi vì họ kỳ vọng hầu hết mọi người sẽ đưa ra quyết định nhanh chóng chỉ dựa vào tên sản phẩm hoặc mặt trước của hộp. Với kiến thức vững chắc về những “chiêu trò” marketing này, bạn sẽ tự tin hơn khi lựa chọn sản phẩm công nghệ, đảm bảo mỗi khoản đầu tư đều mang lại giá trị thực sự.
Bạn đã từng trải nghiệm những trường hợp nào tương tự với các thuật ngữ marketing gây hiểu lầm? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn hoặc bình luận về những thuật ngữ công nghệ khác mà bạn muốn Thuthuathot.com phân tích chi tiết nhé!
