Dark Web, hay còn gọi là web đen, là một phần của internet mà các công cụ tìm kiếm thông thường không thể truy cập, đòi hỏi các phần mềm, cấu hình hoặc ủy quyền cụ thể để tiếp cận. Nơi đây nổi tiếng là chứa đựng những nội dung bất hợp pháp và nguy hiểm. Tuy nhiên, khả năng cao là bạn sẽ không gặp phải chúng trừ khi bạn chủ động tìm kiếm. Dù vậy, ngay cả khi không cố ý tìm kiếm rắc rối, người dùng vẫn phải đối mặt với vô số rủi ro tiềm ẩn cần tránh khi khám phá thế giới ngầm này.
Thuthuathot.com, với vai trò là một chuyên trang công nghệ hàng đầu tại Việt Nam, luôn mong muốn cung cấp những thông tin chính xác và hữu ích nhất để bảo vệ độc giả. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết 7 nguy hiểm chính mà bạn có thể vô tình gặp phải khi truy cập Dark Web, giúp bạn nâng cao cảnh giác và bảo vệ bản thân khỏi những cạm bẫy kỹ thuật số.
1. Tiếp xúc ngẫu nhiên với nội dung đáng lo ngại hoặc bất hợp pháp
Việc khám phá Dark Web, dù với ý định tốt, cũng không thể bảo vệ bạn khỏi nguy cơ vô tình bắt gặp những nội dung cực kỳ đáng lo ngại hoặc thậm chí là bất hợp pháp. Khác với Surface Web (web nổi) được kiểm duyệt ở một mức độ nhất định, Dark Web hầu như không có sự quản lý. Một cú nhấp chuột vào liên kết tưởng chừng vô hại có thể đưa bạn đến những hình ảnh gây sốc, tài liệu bóc lột hoặc truyền thông bạo lực.
Các thư mục trên Dark Web thường được sắp xếp một cách cố ý lộn xộn hoặc gây hiểu lầm. Nếu bạn đã tìm hiểu về cách Dark Web hoạt động hoặc thường xuyên sử dụng nó, bạn sẽ hiểu rõ điều này. Một trang web trông giống như một diễn đàn tập trung vào quyền riêng tư có thể bất ngờ chuyển hướng bạn đến một nội dung hoàn toàn khác. Ở một số khu vực pháp lý, việc xem một số loại nội dung nhất định có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Ngoài rủi ro pháp lý, nhiều người đã báo cáo về những tổn thương tâm lý kéo dài sau khi vô tình tiếp xúc với các nội dung ghê rợn hoặc mang tính săn mồi.
Màn hình laptop hiển thị cảnh báo mã độc và nội dung nguy hiểm trên Dark Web
2. Nguy cơ cao nhiễm mã độc và bị tấn công mạng
Tin tặc hoạt động mạnh mẽ trên Dark Web, và những người dùng thiếu kinh nghiệm là mục tiêu dễ dàng. Mã độc (malware), phần mềm gián điệp (spyware), phần mềm ghi lại thao tác bàn phím (keylogger) và mã độc tống tiền (ransomware) thường được nhúng trong các tệp hoặc liên kết trông như những tài nguyên hợp pháp. Chỉ một cú nhấp chuột bất cẩn cũng có thể làm tổn hại toàn bộ hệ thống của bạn.
Không giống như các trang web thông thường thường tránh lưu trữ mã độc để bảo vệ người dùng, một số nền tảng Dark Web cố ý chứa các tệp tải xuống bị nhiễm virus. Một số tệp được cài bẫy để lây nhiễm hệ thống ngay khi được mở, đặc biệt trên các trang web giả mạo các công cụ phổ biến hoặc ứng dụng bảo mật. Nhiều trang Dark Web hoạt động trên các nền tảng lỗi thời hoặc chưa được vá lỗi, khiến chúng dễ bị khai thác hơn. Trong khi các công cụ như Tor có thể ẩn địa chỉ IP của bạn, chúng không bảo vệ bạn khỏi các tệp tải xuống bị nhiễm độc hoặc các tập lệnh độc hại.
Một số tin tặc chủ động nhắm mục tiêu vào những người dùng thông thường, biết rằng họ dễ mắc các lỗi sơ đẳng. Dữ liệu của bạn có thể bị thu thập, tài khoản bị xâm nhập hoặc thiết bị của bạn bị biến thành một phần của mạng botnet chỉ trong vài giờ sau khi truy cập nhầm trang web.
Mô tả so sánh tấn công mạng với mã độc tống tiền (ransomware) và các hình thức tấn công nguy hiểm
3. Bị cơ quan thực thi pháp luật chú ý
Chỉ cần truy cập Dark Web cũng có thể đưa bạn vào tầm ngắm của các cơ quan thực thi pháp luật. Các cơ quan này trên khắp thế giới, bao gồm FBI và Europol, chủ động giám sát các trung tâm Dark Web đã biết. Ngay cả khi bạn không làm gì sai, lưu lượng truy cập đến các trang web nhất định (hoặc việc sử dụng thường xuyên các công cụ như Tor) cũng có thể gây ra nghi vấn.
Ngay từ năm 2014, NSA đã có các hệ thống ghi lại và gắn thẻ người dùng Tor làm mục tiêu giám sát, theo một báo cáo của Wired. Nói cách khác, việc sử dụng Dark Web có thể thu hút sự chú ý. Các cơ quan chức năng thường sử dụng kỹ thuật nhận dạng dấu vân tay trình duyệt (browser fingerprinting), tấn công tương quan thời gian (time correlation attacks) và khai thác lỗ hổng bảo mật chưa biết (zero-day exploits) để nhận diện người dùng.
Việc bị gắn cờ không có nghĩa là bạn có tội, nhưng nó có thể làm phức tạp dấu vết kỹ thuật số của bạn. Cơ quan thực thi pháp luật có thể thu thập siêu dữ liệu theo thời gian để xây dựng hồ sơ về hành vi đáng ngờ. Ngay cả khi bạn không bao giờ bị liên hệ, hoạt động của bạn vẫn có thể được lưu trữ và tham chiếu trong các cuộc điều tra không liên quan sau này, đặc biệt ở những khu vực pháp lý nơi giám sát kỹ thuật số diễn ra mạnh mẽ và lâu dài.
Hình ảnh mô phỏng cuộc đột kích của cảnh sát, ám chỉ hoạt động giám sát pháp luật trên Dark Web
4. Nạn lừa đảo và gian lận tràn lan
Những kẻ lừa đảo phát triển mạnh trong môi trường ẩn danh của Dark Web. Dù bạn đang khám phá các diễn đàn, sử dụng công cụ hay duyệt các chợ đen, sự lừa dối luôn là một rủi ro thường trực.
Bạn không cần phải tham gia vào các giao dịch để bị lừa. Các trang lừa đảo (phishing pages), cổng đăng nhập giả mạo và các dịch vụ chứa mã độc thường được ngụy trang thành các tài nguyên cộng đồng. Ngay cả hành động cố gắng tìm hiểu cũng có thể đưa bạn đến một trang web giả mạo được thiết kế để thu thập dữ liệu hoặc đánh cắp tiền điện tử của bạn.
Và khi bạn bị lừa, rất ít hoặc không có cách nào để khắc phục. Không có hỗ trợ khách hàng, không có trách nhiệm giải trình từ nền tảng và chắc chắn không có sự trợ giúp pháp lý. Tiền của bạn có thể biến mất vĩnh viễn, hoặc thông tin cá nhân của bạn bị rao bán mà không có bất kỳ cơ chế bảo vệ nào.
Biểu tượng email lừa đảo (phishing) cùng hình ảnh người dùng máy tính và điện thoại, minh họa nguy cơ lừa đảo trên Dark Web
5. Các công cụ ẩn danh không hoàn hảo
Tor, VPN và các công cụ mã hóa là những công cụ mạnh mẽ, nhưng chúng không phải là bất khả xâm phạm. Chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể làm lộ danh tính của bạn, ngay cả khi bạn đang sử dụng các công cụ bảo vệ quyền riêng tư tốt nhất hiện có.
Tor bảo vệ vị trí của bạn nhưng không bảo vệ hành vi của bạn. Nếu trình duyệt của bạn không được cấu hình đúng cách hoặc nếu bạn truy cập các liên kết của Surface Web, bạn có thể làm rò rỉ thông tin nhận dạng. Các lỗ hổng như nhận dạng dấu vân tay trình duyệt, rò rỉ WebRTC và cấu hình DNS không đúng cách đều có thể làm lộ danh tính của bạn. Nhiều người dùng cho rằng Tor hoàn toàn an toàn, nhưng việc kết hợp nó với các thói quen xấu hoặc các cú nhấp chuột mạo hiểm sẽ làm mất tác dụng bảo vệ của nó.
Ngay cả các chuyên gia cũng mắc lỗi. Thay đổi kích thước cửa sổ trình duyệt, bật JavaScript hoặc tải xuống sai tệp cũng đủ để tiết lộ danh tính của bạn. Các cơ quan thực thi pháp luật đã phát triển các kỹ thuật hủy ẩn danh tiên tiến. Một sinh viên Harvard đã cố gắng giữ ẩn danh bằng cách sử dụng Tor và Guerrilla Mail để gửi một lời đe dọa đánh bom vào năm 2013. Tuy nhiên, như The Harvard Crimson đã lưu ý, họ đã bị theo dõi sau khi sử dụng mạng lưới của trường đại học để truy cập Tor.
Giao diện trình duyệt Tor, công cụ chính để truy cập Dark Web, nhưng không đảm bảo ẩn danh tuyệt đối
6. Vô tình vi phạm pháp luật
Bạn không cần phải cố ý phạm tội để vi phạm pháp luật. Trên Dark Web, việc vượt qua ranh giới pháp lý mà không hề hay biết là điều đáng báo động. Truy cập vào các chợ đen nhất định, tải xuống các tệp không rõ nguồn gốc hoặc tương tác trong một diễn đàn sai trái có thể là bất hợp pháp tùy thuộc vào nơi bạn sinh sống.
Ở một số quốc gia, việc nhấp vào một liên kết đến tài liệu bị cấm là đủ để đối mặt với hậu quả, ngay cả khi bạn không biết nội dung đó là gì. Việc chia sẻ hoặc đăng lại nội dung cũng có thể được hiểu là phân phối, điều này có thể bị phạt nặng.
Phần lớn Dark Web là mơ hồ và được dán nhãn kém, khiến bạn khó biết mình đang xem hoặc tải xuống cái gì cho đến khi quá muộn. Vào thời điểm bạn nhận ra điều gì đã xảy ra, bạn đã có thể ở trong tình trạng nguy hiểm về mặt pháp lý. Sự thiếu hiểu biết không phải lúc nào cũng là một biện pháp bảo vệ hợp lệ. Các luật liên quan đến bóc lột trẻ em, khủng bố và hàng cấm thường hoạt động dưới chế độ trách nhiệm nghiêm ngặt. Điều đó có nghĩa là ý định có thể không quan trọng trong việc xác định liệu bạn có vi phạm pháp luật hay không.
7. Rủi ro về tâm lý và cảm xúc
Dark Web không chỉ nguy hiểm về mặt kỹ thuật mà còn có thể gây tổn hại về mặt cảm xúc. Ngay cả việc tiếp xúc ngắn ngủi với những nội dung đen tối của nó cũng có thể dẫn đến lo lắng, căng thẳng hoặc các rối loạn cảm xúc.
Đây là một không gian nơi sự tin cậy không tồn tại và nơi một số nội dung đáng lo ngại nhất của internet chỉ cách một cú nhấp chuột. Dù đó là bạo lực ghê rợn, những tư tưởng đáng báo động hay những nội dung không bao giờ nên được chia sẻ, những gì bạn gặp phải có thể ám ảnh bạn rất lâu sau khi bạn đã thoát khỏi Dark Web.
Việc điều hướng Dark Web cũng có nghĩa là bạn phải liên tục cảnh giác và kiểm tra kỹ từng liên kết, từng tương tác. Sự hoang tưởng và căng thẳng dai dẳng đó có thể bào mòn sự bình yên trong tâm trí bạn. Một số người dùng thậm chí còn báo cáo những thay đổi trong thế giới quan hoặc cảm giác an toàn của họ sau khi tiếp xúc kéo dài với những nội dung tiêu cực trên Dark Web.
Hình ảnh một người đang ngồi trước màn hình máy tính, tượng trưng cho những rủi ro tâm lý và cảm xúc khi tiếp xúc Dark Web
Dark Web có thể có vẻ bí ẩn và thậm chí thú vị, nhưng nó không hề vô hại. Ngay cả khi bạn không làm gì bất hợp pháp, việc có mặt ở đó cũng có thể mở ra cánh cửa cho mã độc, lừa đảo, rắc rối pháp lý và tổn thương tinh thần. Sự tò mò không phải là một lá chắn. Nếu bạn bước vào Dark Web mà không biết mình đang làm gì, bạn có thể nhận lại nhiều hơn những gì bạn mong muốn. Thuthuathot.com khuyến nghị người dùng nên hết sức thận trọng và trang bị kiến thức đầy đủ trước khi nghĩ đến việc truy cập vào môi trường ẩn chứa nhiều rủi ro này. Hãy luôn ưu tiên sự an toàn và bảo mật thông tin cá nhân của bạn.
Bạn đã từng nghe hoặc biết về những nguy hiểm nào khác của Dark Web? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
