Tôi từng nghĩ danh sách công việc (to-do list) là bí quyết đơn giản nhất để nâng cao năng suất. Nhưng đôi khi chúng lại khiến tôi choáng ngợp và thiếu chủ đích. Đó là lúc tôi khám phá ra một phương pháp đơn giản hơn, nhưng lại mang tính biến đổi, giúp tôi đạt được những kết quả thỏa mãn hơn.
“Điểm Nhấn Hàng Ngày” Là Gì Và Tại Sao Lại Hiệu Quả?
Tôi từng bắt đầu ngày mới với một danh sách dài các công việc cần làm. Việc hoàn thành vài nhiệm vụ ban đầu mang lại cảm giác năng suất, cho đến khi tôi nhận ra mình luôn bận rộn nhưng hiếm khi cảm thấy trọn vẹn. Chính vào thời điểm đó, tôi đã tìm thấy khái niệm về “Điểm Nhấn Hàng Ngày” (Daily Highlight) trong cuốn sách Make Time của Jake Knapp và John Zeratsky.
Ý tưởng rất đơn giản: mỗi ngày, hãy chọn một việc quan trọng nhất và dành thời gian để hoàn thành nó.
Make Time là một khuôn khổ để bạn lựa chọn những gì muốn tập trung, xây dựng năng lượng để thực hiện, và phá vỡ chu kỳ mặc định để bắt đầu sống có chủ đích hơn. Ngay cả khi bạn không hoàn toàn kiểm soát lịch trình của mình – điều mà ít ai làm được – bạn vẫn có thể kiểm soát sự chú ý của mình.
Điểm nhấn của bạn có thể là một điều gì đó Khẩn cấp (Urgent), Thỏa mãn (Satisfying), hoặc Vui vẻ (Joyful). Mục đích là để làm việc có ý nghĩa thay vì chỉ phản ứng với nhiệm vụ khẩn cấp nhất.
Hãy nghĩ về nó như câu trả lời cho câu hỏi: “Tôi muốn điều gì sẽ là điểm nhấn trong ngày của mình?” Dù đó là hoàn thành một phần dự án, gọi điện cho người thân, hay đơn giản là đi bộ, phương pháp này đều ưu tiên những điều thực sự quan trọng hơn là những công việc bận rộn vô nghĩa.
Các danh sách to-do list truyền thống thường khiến chúng ta quá tải với hàng tá nhiệm vụ. “Điểm Nhấn Hàng Ngày” thu hẹp sự tập trung của bạn. Mọi nghiên cứu đều chỉ ra rằng việc tập trung vào ít ưu tiên hơn sẽ cải thiện sự rõ ràng và giảm mệt mỏi khi ra quyết định. Bằng cách dành 60-90 phút cho điểm nhấn của mình, bạn có thể dễ dàng đi vào trạng thái dòng chảy (flow state) và vùng làm việc sâu (deep work).
Cách tiếp cận này hiệu quả vì “Điểm Nhấn Hàng Ngày” giúp loại bỏ nhiễu loạn từ vô số công việc. Thay vì dàn trải sức lực của mình cho nhiều nhiệm vụ, bạn tập trung toàn bộ năng lượng vào điều thực sự quan trọng và một chiến thắng duy nhất sẽ khiến ngày của bạn trở nên đáng giá.
Trải Nghiệm Cá Nhân Với Phương Pháp “Điểm Nhấn Hàng Ngày”
Khi lần đầu thử phương pháp này, tôi khá hoài nghi. Liệu việc tập trung vào một nhiệm vụ duy nhất khi có quá nhiều yêu cầu khác thực sự có khiến tôi cảm thấy tốt hơn không?
Để kiểm tra nó trong một tuần, tôi bắt đầu nhỏ với những công cụ đơn giản nhất có sẵn. Tôi chọn một điểm nhấn – một điều gì đó khẩn cấp, thỏa mãn hoặc vui vẻ – và lên kế hoạch ngày của mình xoay quanh nó.
Thiết lập của tôi là một bảng tính có tổ chức trong Google Sheets, như bạn có thể thấy. Chỉ mất vài giây để thiết lập các bảng trong Google Sheets và định dạng chúng.
Giao diện Google Sheets quản lý Điểm Nhấn Hàng Ngày
Hệ thống năng suất luôn quan trọng hơn công cụ. Để ghi chú chi tiết hơn cho các Điểm Nhấn Hàng Ngày của mình, tôi sử dụng Google Docs để ghi nhật ký tiến độ và cảm xúc. Bạn thậm chí có thể thiết lập Google Docs cho việc quản lý nhiệm vụ trong các dự án dài hơn. Tôi giữ mọi thứ đơn giản bằng cách sử dụng các công cụ có sẵn như Google Docs, ứng dụng Ghi chú (Notes app) trên iOS. Tôi thậm chí còn chèn ghi chú trực tiếp vào bảng Google Sheets.
Ghi nhật ký Điểm Nhấn Hàng Ngày trong Google Docs
Dưới đây là một số ví dụ từ kinh nghiệm của tôi:
- Điểm nhấn khẩn cấp: Hoàn thành một bài viết 1000 từ trong 6 phiên Pomodoro.
- Điểm nhấn thỏa mãn: Đi bộ 10.000 bước trước khi mặt trời lặn.
- Điểm nhấn vui vẻ: Dẫn cháu gái đi công viên hoặc nấu một công thức mới cho gia đình.
Không có quy tắc cứng nhắc nào, vì hệ thống này rất đơn giản. Bạn có thể sử dụng kết hợp nhiều ứng dụng năng suất, một ứng dụng duy nhất hoặc chỉ cần giấy và bút. Lựa chọn của bạn cũng có thể phụ thuộc vào nhiệm vụ. Mục tiêu là hoàn thành, không phải hoàn hảo.
Bạn thậm chí có thể tìm thấy các mẫu Notion với nhiều biến thể khác nhau về điểm nhấn hàng ngày.
Nếu sự trì hoãn xuất hiện, hãy nghĩ xem bản thân bạn trong tương lai sẽ muốn bạn làm gì hôm nay. Không phải mọi điểm nhấn đều cần phải quá tham vọng… hãy bắt đầu nhỏ và xem bạn tiến bộ như thế nào.
Mẹo Tối Ưu Phương Pháp “Điểm Nhấn Hàng Ngày” Của Bạn
Nếu bạn quan tâm đến việc thử phương pháp “Điểm Nhấn Hàng Ngày”, đây là một vài mẹo đã giúp tôi kiên trì với nó:
Giao diện tính năng Focus Session trên Windows
Chọn từ đêm hôm trước. Khi tôi đợi đến sáng, tôi thường mất hứng hoặc nghi ngờ các ưu tiên của mình. Việc chọn điểm nhấn vào buổi tối sẽ chuẩn bị tiềm thức của tôi cho ngày hôm sau.
Viết nó ra. Đừng chỉ giữ nó trong đầu. Viết nó lên một tờ ghi chú, vào nhật ký hoặc trong ứng dụng yêu thích của bạn sẽ khiến nó trở nên cụ thể và khả thi hơn.
Hãy thực tế. Một điểm nhấn không cần phải chiếm trọn cả ngày (điều này sẽ làm mất đi mục đích). Hãy nghĩ đến 60-90 phút nỗ lực tập trung. Nếu đó là một dự án lớn, hãy chia nhỏ thành các phần và biến mỗi phần thành một điểm nhấn trong vài ngày.
Chặn thời gian. Hãy lên lịch cho nó một cách rõ ràng và bảo vệ khung thời gian đó. Hãy coi nó như một cuộc họp không thể bỏ lỡ. Mặc dù chặn thời gian nghiêm ngặt có thể không phù hợp với tất cả mọi người, nhưng hãy xem xét và điều chỉnh.
Giữ sự linh hoạt. Cuộc sống luôn có những điều bất ngờ. Nếu ngày của bạn đi chệch hướng, hãy dời lịch điểm nhấn. Hoặc chọn một điểm nhấn nhẹ nhàng hơn. Mục tiêu không phải là sự hoàn hảo – mà là sự tiến bộ. Hãy giữ một điểm nhấn nhỏ làm dự phòng, có thể là phiên bản 10 phút của mục tiêu của bạn như “Đọc 5 trang sách của tôi” thay vì 30 trang.
Cuối ngày, tôi kết hợp điểm nhấn của mình với thói quen ghi nhật ký 2 phút. Tôi sử dụng ứng dụng Nhật ký của Apple, nhưng công cụ không quan trọng. Ngay cả việc ghi lại vài câu mỗi ngày cũng giúp tôi phát hiện xu hướng, tìm ra điều gì tiếp thêm năng lượng cho mình và nơi tôi có thể điều chỉnh lại.