Giữa vô vàn tin nhắn, những dòng trạng thái không ngừng trôi và các lần lướt web vô thức, tôi cứ nghĩ mình vẫn đang kiểm soát mọi thứ. Cho đến khi tôi kiểm tra Digital Wellbeing trên chiếc điện thoại Samsung của mình, và nhận ra mình đã “đánh mất” bao nhiêu thời gian trong ngày vào thiết bị này. Đây là câu chuyện về cách tôi khám phá, đối mặt và giành lại quyền kiểm soát thời gian sử dụng điện thoại thông minh, nâng cao sức khỏe số.
Tôi Mở Digital Wellbeing Vì Tò Mò (Và Nhận Được Một Bài Học Thực Tế)
Ban đầu, tôi không hề có ý định “cai nghiện” hay can thiệp bản thân. Tôi mở phần Digital Wellbeing (Sức khỏe Kỹ thuật số) trên điện thoại Samsung chủ yếu vì tò mò, chỉ mong xem tổng thời gian sử dụng điện thoại trong ngày là bao lâu. Nhưng những gì tôi tìm thấy lại vượt xa mong đợi.
Bảng điều khiển của Digital Wellbeing hiển thị mọi thứ với sự rõ ràng đến bất ngờ. Nó cho thấy tôi đã dành bao nhiêu thời gian trên điện thoại và chính xác thời gian đó đã đi đâu. Tôi có thể thấy mình đã sử dụng ứng dụng nào nhiều nhất, đã mở khóa điện thoại bao nhiêu lần và có bao nhiêu thông báo đã xuất hiện trong suốt cả ngày.
Tuy nhiên, số lần mở khóa điện thoại mới là điều thu hút sự chú ý của tôi đầu tiên. Hàng chục lần mở khóa chỉ trong một ngày, mà nhiều trong số đó tôi thậm chí còn không hề nhận ra. Sau đó, tôi thấy mình đã nhận được hơn một trăm thông báo, phần lớn đến từ các ứng dụng nhắn tin và mua sắm, liên tục kéo tôi quay trở lại.
Bảng điều khiển Digital Wellbeing trên Samsung hiển thị tổng quan thời gian sử dụng điện thoại và các ứng dụng hàng đầu.
Mỗi ứng dụng đều có báo cáo chi tiết về thời gian sử dụng, và việc nhận ra các “thủ phạm” quen thuộc không mất nhiều thời gian. Các ứng dụng mạng xã hội và video đứng đầu danh sách. Những gì tôi nghĩ chỉ là vài phút lướt nhanh đã âm thầm cộng dồn thành hàng giờ.
Khi tôi chuyển sang chế độ xem theo danh mục, mọi thứ càng trở nên rõ ràng hơn. Phần lớn thời gian sử dụng màn hình của tôi không dành cho bất kỳ hoạt động nào mang tính sản xuất. Gần như tất cả đều được đánh dấu là “Xã hội” hoặc “Giải trí”.
Những Con Số Thống Kê Hàng Ngày “Kể Một Câu Chuyện” Tôi Không Thể Phớt Lờ
Đây không phải là một sự gia tăng đột biến hay một sự ngẫu nhiên. Khi tôi cuộn qua dòng thời gian của tuần, mô hình trở nên rõ ràng. Có những ngày, thời gian sử dụng màn hình của tôi vượt quá bảy giờ. Điều tồi tệ nhất là tôi thậm chí còn không nhớ mình đã làm gì trong suốt khoảng thời gian đó.
Báo cáo hàng tuần chia nhỏ hơn nữa. Nó cho thấy mức trung bình hàng ngày của tôi, làm nổi bật giờ sử dụng cao điểm và chỉ ra những ngày nào sử dụng nhiều màn hình nhất. Hóa ra, tôi đã sử dụng điện thoại sau 2 giờ sáng hầu như mỗi đêm. Điều đó giải thích tại sao tôi cứ cảm thấy mệt mỏi vào buổi sáng. Tôi đang lướt điện thoại khi lẽ ra mình phải ngủ.
Tiếp đến là số lượng thông báo. Chỉ riêng một ngày đã có hơn 229 cảnh báo, mỗi cảnh báo là một cú huých nhỏ kéo tôi ra khỏi khoảnh khắc hiện tại. Dữ liệu mở khóa cũng cho thấy một câu chuyện tương tự. Tôi nhấc điện thoại lên cứ khoảng 10 phút một lần trong suốt cả ngày. Đó không còn là thỉnh thoảng nữa. Nó đã biến thành một phản xạ.
Biểu đồ thời gian sử dụng màn hình trung bình hàng ngày trong Samsung Digital Wellbeing.
Thời gian sử dụng ứng dụng mạng xã hội được theo dõi chi tiết trong tính năng Digital Wellbeing của Samsung.
Điện thoại của tôi đã trở thành một lối thoát mặc định, một thói quen tôi dựa vào mà không hề nhận ra. Và một khi tôi thấy tất cả mọi thứ được hiển thị rõ ràng trước mắt, một điều đã trở nên rõ ràng: Tôi cần phải giành lại quyền kiểm soát.
Tôi Đặt Mục Tiêu Thời Gian Sử Dụng Màn Hình (Và Bắt Đầu Giành Lại Quyền Kiểm Soát)
Biết được vấn đề là một chuyện, nhưng hành động mới là nơi bắt đầu sự thay đổi. Tôi bắt đầu với một mục tiêu về thời gian sử dụng màn hình. Digital Wellbeing cho phép bạn chọn tổng thời gian sử dụng màn hình mà bạn muốn duy trì mỗi ngày, sau đó theo dõi nó bằng một vòng tròn tiến độ trên bảng điều khiển. Tôi đặt mục tiêu của mình là dưới ba giờ.
Việc theo dõi vòng tròn tiến độ này khiến tôi nhận thức rõ hơn theo cách mà tôi chưa từng cảm nhận trước đây. Nếu tôi đạt 75% giới hạn của mình vào giữa ngày, tôi biết mình cần phải chậm lại. Lời nhắc trực quan đó đã giúp tôi tạm dừng trước khi mở một ứng dụng khác theo thói quen, và đó là một trong những cách dễ nhất để kiểm soát thời gian dùng điện thoại.
Cài đặt và quản lý hẹn giờ ứng dụng (App Timers) trong Digital Wellbeing của Samsung để kiểm soát thời gian dùng.
Thiết lập và theo dõi mục tiêu thời gian sử dụng màn hình hàng ngày với tính năng Digital Wellbeing trên điện thoại Samsung.
Sau đó, tôi chuyển sang Hẹn giờ ứng dụng (App Timers), tính năng này giới hạn thời gian bạn có thể sử dụng một số ứng dụng nhất định trong ngày. Tôi nhắm mục tiêu vào những ứng dụng gây xao nhãng lớn nhất của mình, đặt giới hạn thời gian nghiêm ngặt: 30 phút cho X (trước đây là Twitter) và một giờ cho YouTube. Khi tôi đạt đến giới hạn, biểu tượng ứng dụng sẽ chuyển sang màu xám, khóa tôi khỏi ứng dụng đó cho đến ngày hôm sau.
Ban đầu, điều đó khá khó chịu. Tôi sẽ theo phản xạ cố gắng mở một ứng dụng nào đó, nhưng lại được nhắc nhở rằng tôi đã hết thời gian cho ứng dụng này trong ngày. Nhưng nó hiệu quả. Dần dần, tôi ngừng việc cầm điện thoại lên chỉ để lấp đầy những khoảnh khắc rảnh rỗi, và bắt đầu trân trọng thời gian yên tĩnh, không bị gián đoạn trở lại.
Bạn có thể dễ dàng thêm hoặc xóa hẹn giờ, và tôi đã điều chỉnh một vài cái trong tuần đầu tiên để tìm được sự cân bằng phù hợp. Theo thời gian, những bộ hẹn giờ đó trở thành rào chắn giúp tôi phá vỡ thói quen mà không cần phải “từ bỏ” bất cứ thứ gì.
Giao diện thiết lập hẹn giờ cụ thể cho từng ứng dụng trong Digital Wellbeing của Samsung.
Việc đạt được mục tiêu thời gian sử dụng màn hình hàng ngày mang lại cảm giác thực sự đáng giá. Digital Wellbeing làm nổi bật những ngày bạn thành công, và việc nhìn thấy những dấu hiệu tiến bộ nhỏ đó đã thúc đẩy tôi duy trì sự nhất quán.
Tôi Không Cần Bỏ Điện Thoại—Chỉ Cần “Im Lặng” Nó Một Chút
Tôi không hề có ý định từ bỏ chiếc điện thoại của mình. Tôi vẫn cần nó cho công việc, nhắn tin, nghe nhạc, bản đồ và mọi thứ quan trọng khác. Vì vậy, tôi bắt đầu khám phá thêm những gì Digital Wellbeing cung cấp để tạo ra những ranh giới tốt hơn.
Chế độ Tập trung (Focus Mode) trở thành một trong những tính năng yêu thích của tôi. Chỉ với một lần chạm, nó tạm dừng các ứng dụng gây xao nhãng để tôi có thể tập trung vào công việc, đọc sách hoặc đơn giản là sống trọn khoảnh khắc hiện tại. Các ứng dụng mạng xã hội, trò chơi và các ứng dụng gây chú ý khác đều im lặng. Và nếu tôi cố gắng mở một ứng dụng theo thói quen, điện thoại sẽ nhẹ nhàng nhắc nhở tôi rằng nó đang bị tạm dừng.
Thay đổi nhỏ đó đã giúp tôi tập trung vào bất cứ điều gì tôi đang làm. Dù tôi đang làm việc hay tạm nghỉ ngơi khỏi màn hình, Chế độ Tập trung đã cho tôi không gian mà tôi không hề biết mình cần.
Kích hoạt Chế độ Tập trung (Focus Mode) thông qua Modes and Routines trên điện thoại Samsung để hạn chế xao nhãng.
Vào ban đêm, tôi bắt đầu sử dụng Chế độ Giờ đi ngủ (Bedtime Mode). Mỗi đêm lúc 11 giờ, điện thoại của tôi sẽ chuyển sang thang độ xám và tắt tiếng tất cả các thông báo. Màu sắc mờ dần, tiếng rung biến mất, và điện thoại của tôi ít hấp dẫn hơn. Sự thay đổi tinh tế đó đã giúp tôi chìm vào giấc ngủ nhanh hơn.
Cách bật Chế độ Giờ đi ngủ (Bedtime Mode) trên điện thoại Samsung để có giấc ngủ ngon hơn.
Thiết lập chế độ Không làm phiền (Do not Disturb) tích hợp trong Chế độ Giờ đi ngủ của Digital Wellbeing Samsung.
Tôi liên tục kiểm tra báo cáo hàng tuần để xem mọi thứ đã thay đổi như thế nào. Nó cho thấy thời gian sử dụng màn hình trung bình của tôi, những ứng dụng tôi vẫn còn dựa vào và thời điểm nào trong ngày tôi hoạt động nhiều nhất. Việc theo dõi xu hướng giảm dần đó mang lại cảm giác rất đáng khích lệ. Đó không phải là việc đạt được một con số hoàn hảo. Đó là việc ghi nhận sự tiến bộ.
Theo thời gian, tôi ngừng kiểm tra điện thoại ngay khi thức dậy. Tôi ngừng với tay lấy nó mỗi khi có một giây rảnh rỗi. Và mà không cần phải ép buộc, tôi tự nhiên dành ít thời gian hơn cho điện thoại và lấp đầy những khoảng trống nhỏ đó bằng những điều thực tế trở lại, như tập thể dục, đi bộ, trò chuyện, đọc sách, hoặc đơn giản là suy nghĩ. Digital Wellbeing trên Samsung thực sự là một công cụ mạnh mẽ giúp bạn quản lý thời gian sử dụng màn hình, cải thiện thói quen số và nâng cao sức khỏe toàn diện.
Nếu bạn cũng đang cảm thấy mình “nghiện” điện thoại và muốn giành lại quyền kiểm soát, đừng ngần ngại khám phá Digital Wellbeing trên thiết bị Samsung của bạn ngay hôm nay. Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn dưới phần bình luận nhé!