Thị trường điện thoại tối giản (minimalist phone) đang dần sôi động với sự xuất hiện của nhiều cái tên mới, gần đây nhất là Minimal Phone MP01. Dù rất yêu thích ý tưởng sử dụng những thiết bị này để hạn chế tình trạng nghiện smartphone, tôi vẫn chưa sẵn sàng để thực sự chuyển đổi. Lý do nằm ở một số hạn chế cố hữu mà dòng điện thoại này chưa thể khắc phục.
1. Hạn Chế Chức Năng: Liệu Đơn Giản Có Phải Là Cắt Giảm Quá Mức?
Vấn đề đầu tiên và cũng là điểm mấu chốt của điện thoại tối giản chính là chức năng bị giới hạn, điều trớ trêu thay lại là yếu tố bán hàng chính của chúng. Các mẫu điện thoại này thường loại bỏ những chức năng cốt lõi như định vị hay camera chất lượng tốt để nhấn mạnh triết lý tối giản. Mặc dù việc hy sinh một vài tính năng có vẻ hợp lý để giảm sự xao nhãng, nhưng đôi khi các nhà sản xuất lại đi quá xa, khiến thiết bị trở nên kém hấp dẫn đối với việc sử dụng hàng ngày.
Điển hình như Light Phone III. Điểm bán hàng chính của nó là màn hình đơn sắc nhỏ gọn, và bạn chỉ có thể dùng một số ứng dụng cơ bản như ghi chú, báo thức, điện thoại, máy tính, lịch, hẹn giờ, album, camera, chỉ đường, nghe nhạc và một vài ứng dụng khác. Người dùng bị giới hạn hoàn toàn vào các ứng dụng này vì thiết bị không có quyền truy cập vào bất kỳ kho ứng dụng nào. Mudita Kompakt cũng đi theo một triết lý tương tự, chỉ cung cấp một số ít ứng dụng.
Minimal Phone cố gắng giải quyết vấn đề này bằng cách cho phép truy cập Google Play Store. Tuy nhiên, nó lại thất bại ở những khía cạnh khác (sẽ nói rõ hơn ở phần sau).
Với tình hình hiện tại, tôi vẫn sẽ giữ chiếc smartphone thông thường của mình cho đến khi điện thoại tối giản có thể đạt được sự cân bằng hoàn hảo giữa sự đơn giản và tính tiện ích. Ngay lúc này, tôi thà tự biến điện thoại Android của mình thành một “dumbphone” còn hơn là mua một chiếc điện thoại tối giản chuyên biệt.
2. Phần Cứng Yếu Kém và Trải Nghiệm Người Dùng Thất Vọng
Một điểm trừ lớn khác của điện thoại tối giản là phần cứng và trải nghiệm người dùng. Phần cứng của chúng thường khá kém, khiến tôi tự hỏi liệu những chiếc điện thoại này có đang hiểu sai về sự đơn giản hay không. Đúng, tôi muốn một chiếc điện thoại đơn giản, nhưng điều đó không có nghĩa là nó chỉ có thể sử dụng phần cứng lỗi thời hoặc kém chất lượng.
Điện thoại tối giản Mudita Kompakt đặt trên mặt phẳng, minh họa thiết kế đơn giản và màn hình E-paper.
Chẳng hạn, Light Phone III được trang bị màn hình OLED mờ chỉ 3.92 inch. Minimal Phone và Mudita Kompakt có màn hình lớn hơn một chút là 4.3 inch. Nhưng chúng lại sử dụng màn hình E-paper, vốn không lý tưởng cho một chiếc smartphone ở thời điểm hiện tại.
Một nhược điểm khác là camera. Minimal Phone chỉ có một camera sau 16MP, mà WIRED đã mô tả là “kinh khủng”. Camera của Light Phone III cũng không đạt tiêu chuẩn hiện đại, và câu chuyện tương tự diễn ra trên hầu hết các mẫu điện thoại tối giản. Tệ hơn nữa, cảm biến vân tay của Light Phone III thậm chí còn chưa hoạt động. Chúng ta cũng đã thấy nhiều phàn nàn về Minimal Phone bị lỗi bóng mờ màn hình liên tục, chưa kể nó được thiết kế với khung vỏ bằng nhựa rẻ tiền.
Ngoài ra, thiết kế vật lý của hầu hết điện thoại tối giản có cảm giác như một sản phẩm được làm ra một cách vội vàng, thiếu sự trau chuốt. Khi các thiết bị này được tiếp thị như một lựa chọn thay thế tối giản, người dùng kỳ vọng một mức hiệu suất và khả năng sử dụng cơ bản nhất định, đồng thời loại bỏ những yếu tố gây xao nhãng của smartphone hiện đại.
3. Giá Thành Cao Bất Hợp Lý So Với Giá Trị Mang Lại
Nói về giá, Light Phone III là lựa chọn đắt nhất mà tôi từng thấy, với mức giá lên đến 600 USD. Mudita Kompakt và Bigme HiBreak Pro đều có giá 439 USD, và Minimal Phone có giá 400 USD.
Những thiết bị này không hề rẻ, đặc biệt khi bạn xem xét giá trị mà chúng mang lại. Bất cứ thiết bị nào có giá trên 400 USD đều thuộc phân khúc smartphone tầm trung, nơi bạn thường nhận được nhiều hơn về hiệu suất, chất lượng hoàn thiện và tính năng. Nhưng điều đó lại không xảy ra với điện thoại tối giản.
Để dễ hình dung, hãy lấy Nothing CMF Phone 2 Pro làm ví dụ. Nó có giá khoảng 280 USD và được trang bị nhiều thứ hơn đáng kể, bao gồm màn hình AMOLED 120Hz, chip Mediatek Dimensity 7300 Pro mạnh mẽ, cụm ba camera sau và nhiều tính năng khác. Google Pixel 9A cũng là một chiếc điện thoại tầm trung vững chắc với giá 499 USD, trong khi Samsung Galaxy A36 có hiệu năng vượt trội so với mức giá và chỉ tốn 399 USD.
Khi so sánh điện thoại tối giản với các smartphone phổ thông cùng tầm giá, chúng cung cấp một tỷ lệ giá trị trên chi phí rất kém. Mặc dù triết lý tối giản rất hấp dẫn, nhưng khó có thể biện minh cho việc bỏ ra số tiền lớn để mua một thiết bị mà cảm giác như một sự “xuống cấp”. Xem xét các tính năng và giá cả, có vẻ như các công ty đang bán một “lối sống” chứ không phải một chiếc smartphone thực sự.
4. Khó Tương Thích Với Nhịp Sống Hiện Đại
Dù ý tưởng điện thoại tối giản nghe có vẻ rất lý tưởng, nhưng chúng thường xung đột với những yêu cầu của cuộc sống hiện đại. Hầu hết các điện thoại tối giản hiện nay đã đi quá xa trong khái niệm này, loại bỏ ngay cả các ứng dụng thiết yếu như ngân hàng di động, ứng dụng xác thực, trình quản lý mật khẩu, ứng dụng gọi xe và nhắn tin.
Điện thoại tối giản Bigme HiBreak Pro, một ví dụ về thiết bị tối giản gặp thách thức trong việc đáp ứng nhu cầu hàng ngày.
Cá nhân tôi sử dụng những ứng dụng thiết yếu này một cách có mục đích, và tôi cần chúng trong cuộc sống hàng ngày. Tôi cũng cần một chiếc camera đủ tốt để chụp những bức ảnh tử tế khi đi du lịch hoặc ghi lại khoảnh khắc, điều mà các thiết bị này lại thiếu.
Những sự thỏa hiệp như vậy có nghĩa là ngay cả khi tôi chi tiền mua một chiếc điện thoại tối giản, tôi vẫn cần một thiết bị thứ hai, có khả năng hơn để hoàn thành công việc hàng ngày, điều này hoàn toàn đi ngược lại mục đích ban đầu của việc sở hữu điện thoại tối giản.
Tôi thực sự đánh giá cao ý tưởng đằng sau điện thoại tối giản và mong muốn chúng phát triển. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, những chiếc điện thoại này còn tồn tại quá nhiều thỏa hiệp lớn khiến chúng kém hấp dẫn đối với nhu cầu sử dụng hàng ngày của tôi. Chúng cắt giảm chi phí phần cứng trong khi lại tính giá cao, có chức năng hạn chế và không thực tế cho việc sử dụng smartphone trong cuộc sống bận rộn. Với tình trạng hiện tại, tôi vẫn sẽ đứng ngoài quan sát cho đến khi những vấn đề này được giải quyết triệt để.
Bạn nghĩ sao về điện thoại tối giản và những vấn đề mà chúng đang gặp phải? Hãy chia sẻ quan điểm của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!