Trong thế giới hiện đại, smartphone thường bị xem là những “cỗ máy giám sát” di động, ghi nhận mọi hành vi và thói quen của chúng ta. Tuy nhiên, ít ai nhận ra rằng, trong bối cảnh kỹ thuật số ngày nay, việc sở hữu và sử dụng smartphone đúng cách lại mang đến nhiều lợi ích về bảo mật và quyền riêng tư cá nhân hơn so với việc hoàn toàn không có chúng. Bài viết này sẽ phân tích 4 khía cạnh bất ngờ mà smartphone đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ thông tin cá nhân của bạn.
4. Ví điện tử: Lớp giáp bảo vệ thông tin thanh toán cá nhân
Ban đầu, tôi khá hoài nghi khi Apple, Google và Samsung bắt đầu tích hợp tính năng thanh toán vào điện thoại. Liệu có phải tôi đang vô tình cung cấp thêm thông tin về mọi thứ mình mua cho những gã khổng lồ công nghệ này? Nhưng thực tế cho thấy, thông tin tài chính của chúng ta vốn dĩ rất dễ bị tổn hại và tình hình này chỉ trở nên tồi tệ hơn theo thời gian.
Các ngân hàng và công ty thẻ tín dụng đương nhiên có quyền truy cập vào thông tin về mọi giao dịch của chúng ta. Điều đó là không thể tránh khỏi. Vấn đề nằm ở chỗ, các chuỗi bán lẻ cũng lưu trữ thông tin này, và họ không phải lúc nào cũng làm tốt công việc bảo mật. Nhiều vụ rò rỉ dữ liệu đã xảy ra, làm lộ số thẻ tín dụng và buộc chúng ta phải trải qua sự phiền toái khi phải thay thế thẻ mới.
Hướng dẫn thanh toán an toàn với ứng dụng Google Wallet trên smartphone.
Ví điện tử, dù vẫn sử dụng thẻ tín dụng thực của bạn để thực hiện giao dịch, nhưng chúng tạo ra một số ảo mới cho mỗi lần thanh toán. Điều này có nghĩa là khi các cửa hàng bị rò rỉ cơ sở dữ liệu, tôi không phải lo lắng về việc thay thế thẻ của mình vì cửa hàng đó chưa bao giờ có số thẻ thật.
Liệu tôi có tin tưởng Apple, Google hay Samsung hơn trước đây không? Thực sự là không. Nhưng ngay cả khi tôi chấp nhận việc họ có thể biết cách tôi mua sắm, ít nhất họ đang giúp tôi giảm thiểu số lượng công ty khác mà tôi phải chia sẻ thông tin này. Tất nhiên, điều này đúng với giả định rằng họ không bán dữ liệu của tôi.
3. Bí danh email: Lá chắn thép chống thư rác và theo dõi
Tôi hiếm khi cung cấp địa chỉ email thật của mình cho bất kỳ công ty nào nữa. Thay vào đó, tôi chuyển sang sử dụng các dịch vụ tạo bí danh email, những địa chỉ này sẽ chuyển tiếp thư đến hộp thư đến thực sự của tôi.
Chức năng này không bắt buộc phải có smartphone. Tôi bắt đầu sử dụng SimpleLogin khi còn là người dùng Linux, ứng dụng này cho phép tôi tạo bí danh ngay trên trình duyệt. SimpleLogin sau đó đã được Proton mua lại và hiện là một phần tích hợp trong trình quản lý mật khẩu Proton Pass. Bất cứ khi nào tôi tạo một bộ thông tin đăng nhập mới cho một trang web hoặc ứng dụng, tôi sẽ tạo một địa chỉ email mới đi kèm với mật khẩu mới đó.
Giao diện ứng dụng Proton Pass trên Android hiển thị bí danh email được tạo để tăng cường quyền riêng tư.
Ưu điểm của việc sở hữu smartphone là ứng dụng luôn có sẵn bên mình. Nếu ai đó yêu cầu địa chỉ email khi tôi ở nơi công cộng (chẳng hạn như tại một cửa hàng hoặc sự kiện vận động chính trị), tôi có thể tạo một email mới ngay lập tức. Điều đó giúp tôi nhận được mã giảm giá hoặc thông tin mong muốn, và sau đó tôi có thể vô hiệu hóa bí danh đó khi bắt đầu bị spam.
2. Thẻ thanh toán ảo dùng một lần: An toàn tuyệt đối khi mua sắm trực tuyến
Tương tự như việc tôi ngần ngại cung cấp địa chỉ email, tôi cũng thận trọng với thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng của mình.
Nhờ ứng dụng Privacy, tôi có thể tạo các thẻ tạm thời bất cứ khi nào tôi cần thực hiện giao dịch mua hàng trực tuyến. Đây có thể là một thẻ dùng một lần, hoặc tôi có thể khóa thẻ với một trang web cụ thể mà tôi thường xuyên mua sắm, như Humble Bundle hoặc Bookshop.org. Bằng cách đó, tôi không phải nhập lại thông tin thanh toán mỗi khi mua hàng, nhưng cũng không gặp rắc rối nếu họ bị rò rỉ dữ liệu. Tôi có thể tạo một thẻ mới chỉ với vài thao tác chạm.
Thẻ thanh toán ảo dùng một lần được tạo qua ứng dụng Privacy trên điện thoại Android, dùng cho giao dịch trên Nintendo.
Giống như bí danh email, Privacy cũng hoạt động trên trình duyệt, vì vậy bạn không cần điện thoại để bảo mật việc mua sắm trực tuyến của mình. Tuy nhiên, một chiếc điện thoại mang lại sự linh hoạt để có thể làm điều này ở bất cứ đâu.
Không, Privacy không phải là ví điện tử và không có khả năng thanh toán NFC. Nhưng một ứng dụng trên điện thoại sẽ dễ tiếp cận hơn trong mọi tình huống khi tôi cần nhập thông tin thanh toán, hoặc bất cứ khi nào ai đó yêu cầu tôi cung cấp chi tiết đó qua điện thoại.
1. Tin nhắn SMS: Mối nguy bảo mật tiềm ẩn và giải pháp smartphone
Khi tôi chuyển từ smartphone sang điện thoại “cục gạch” và cuối cùng là Light Phone 2, tôi quay lại việc gửi tin nhắn SMS cho tất cả các liên hệ của mình. Điều đó không có vẻ gì là lớn lao. Tôi đã gửi những tin nhắn như vậy trong phần lớn cuộc đời mình.
Tôi biết rằng tin nhắn SMS không được mã hóa, điều đó có nghĩa là các nhà mạng có quyền truy cập vào nội dung của chúng. Điều tôi không lường trước được là có bao nhiêu người khác cũng có thể nắm giữ thông tin này. Đó không chỉ là sự giám sát của chính phủ trong nước. Các công ty viễn thông Hoa Kỳ đôi khi bị xâm phạm đến mức chính phủ Hoa Kỳ đã khuyến nghị người Mỹ ngừng sử dụng SMS và lựa chọn các ứng dụng nhắn tin được mã hóa thay thế, theo NBC News.
Giao diện tin nhắn Google Messages trên Samsung Galaxy Z Fold 5, minh họa khả năng nhắn tin an toàn, mã hóa đầu cuối.
Bất cứ điều gì chúng ta gửi qua tin nhắn SMS kiểu cũ đều có thể nằm trên máy tính của ai đó trong nhiều năm, chờ đợi để nổi lên vào bất cứ thời điểm nào, và theo bất cứ cách nào, có thể gây hại nhiều nhất. Đúng vậy, điều này ảnh hưởng đến các công chức và người nổi tiếng, nhưng nó cũng ảnh hưởng đến bất kỳ ai đã chia tay với người yêu cũ không đáng tin cậy hoặc có thể đã gây thù chuốc oán với ai đó tại nơi làm việc cũ.
Trong thế giới hiện đại, nơi rất nhiều thứ được xử lý qua tin nhắn, điều quan trọng là phải có một chiếc điện thoại đi kèm với các tùy chọn nhắn tin an toàn được tích hợp sẵn (như Apple iMessage và Google Messages) hoặc cho phép bạn tải xuống các lựa chọn thay thế (như WhatsApp và Signal).
Kết luận
Qua những phân tích trên, có thể thấy rõ ràng rằng, dù smartphone mang trong mình những rủi ro về quyền riêng tư, nhưng chúng lại là công cụ mạnh mẽ để bảo vệ thông tin cá nhân của bạn trong kỷ nguyên số. Từ việc bảo vệ giao dịch tài chính bằng ví điện tử, che chắn hộp thư với bí danh email, đến đảm bảo an toàn khi mua sắm trực tuyến bằng thẻ thanh toán ảo và giữ kín cuộc trò chuyện với các ứng dụng nhắn tin mã hóa, smartphone chính là chìa khóa.
Vậy nên, dù trong quá khứ bạn có thể đã nghĩ đến việc từ bỏ smartphone, nhưng việc học cách tận dụng các tính năng bảo mật và ứng dụng thông minh trên thiết bị này sẽ giúp bạn kiểm soát tốt hơn dữ liệu cá nhân của mình. Hãy biến chiếc smartphone của bạn thành một “lá chắn” thực sự, thay vì chỉ là một “cỗ máy giám sát”. Bạn đã và đang áp dụng những phương pháp nào để bảo vệ quyền riêng tư trên smartphone của mình? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
